Zamanı doğru kullanmanın mutlulukla bir ilgisi var
Yaşamınızda çoğu kere kıymetini bilmediğimiz geçip gittiğinde dönüp keşke şöyle yapsaydım dediğimiz, yapamadıklarımıza pişman olduğumuz ya da eksik bıraktıklarımıza üzüldüğümüz anlarınız olmuştur. Bir sınava hazırlanırken ya da işle ilgili bir proje hazırlarken gün gelip çattığında eksikler görürüz ve zamanın kıymeti anlaşılır. Genelde yetiştirmeniz gereken işleri yetiştirme konusunda sıkıntı yaşıyorsanız, zamanın çok hızlı geçtiğini düşünüp kendinize vakit ayıramıyorsanız, sürekli bir yerlere yetişmeye ya da bir şeyler yetiştirmeye çalışıyorsanız maalesef zaman yönetimi konusunda sıkıntılar yaşıyor olabilirsiniz.
NEDEN ZAMANI VERİMLİ KULLANAMIYORUZ?
Zaman yönetimi konusunda nasıl olduğunuzu anlamak için dönüp geçmiş yaşamınıza bakmanız yeterli olabilmektedir. Sınavlara hazırlanan kişilerin konuları yetiştirme durumları ya da aynı koşullarda aynı işi yapan kişilerin yaptıkları işler ve ürettikleri konusunda farklılık olduğunu görürüz. Bu farklılıklar kişilerin bireysel farklılıklarından kaynaklanıyor gibi görünse de biraz daha detaylı incelediğinde zaman yönetimlerinden de kaynaklı bir farklılık olduğunu görebiliriz. Bireysel farklılıklarımızı bir kenara bıraktığınızda zaman konusunda yapmanız gerekenler sizin elinizde olabilir. Zaman konusunda sıkıntı yaşamamak için en başta yapmanız gereken, bir günü nasıl geçirildiğine bakılmasıdır. Herkesin yaşamında bir günde rutin olarak yaptıkları işler vardır. Türkiye’de insanların bir günde yaklaşık dokuz saati işyerinde, yaklaşık üç saati sabah öğlen akşam yemeğinde, bir saat kişisel temizliğinde, ortalama iki saat yolda ve sekiz saat uykuda geçmektedir. Bunlar toplam yirmi üç saat yapmaktadır ve bize geriye kalan bir saat de genelde günlük rutin işlerin sarkması ya da elde olmayan başka işlerden -fatura yatırmak, bankada işinizin olması, ani gelen bir misafir- dolayı genelde yok olup gitmektedir. Kendinize ya da işlerinize vakit kalsın diye bazen yemek yemek yerine farklı alternatifler yapmak ya da uykunuzdan feragat etmek çok önemli görünmese de strese yol açan ve yaşam kalitenizi etkileyen bir durumdur. Hayat kalitenizi olumsuz etkilemeden kendinize de kaliteli zaman kalabilecek şekilde bir yaşantınız olsun istiyorsanız yapmanız gerekenlerden biri de etkili bir zaman yönetimi yapmaktır.
HAYATINIZDA ZAMAN ÇALICILAR NELER?
Etkili bir zaman yönetimi için günlük rutininize bakarken hayatınızda zaman çalıcılar dediğimiz şeyleri belirleyerek hayatınızdan çıkarmaya çalışabilirsiniz. Zaman çalıcılarının farkına varabilmeniz için dürüst ve gerçekçi olarak değerlendirme yapılmalıdır. Çünkü bu zaman çalıcılar bazen farkında olduğunuz bazen de farkında olmadığınız hayatınızın rutini gibi görünen eylemlerdir. Uzun süre telefonda vakit geçirmek, düzensiz bir masanızın olması, günlük yapılacak işler ile ilgili planınızın olmaması, hayatı ana göre yaşamak, sosyal medyada vakit geçirmek, mükemmeliyetçi olmak, ayrıntılara takılmak, kararsız olmak, ani gelen misafirlerinizin olması, acil ve önemsiz olan işlere çok vakit harcamak, önceliklerinizi belirlememek, hedeflerin belirsiz olması ani ve aceleci olmak hayatınızdaki bazı zaman çalıcılar olarak sıralanabilir.
ETKİLİ VE İYİ BİR ZAMAN YÖNETİMİ İÇİN NE GEREKLİ?
Hayatınızı ve günlük rutin işlerinizi gözden geçirdikten sonra zamanı planlamanız gerekmektedir. Etkili ve iyi bir zaman yönetimi için etkili olabilecek yolları şu şekilde sıralayabiliriz; organizasyon ve plan yapmak için vakit ayırmanız gerekmektedir. Plansız bir şekilde hareket edildiğinde başarısızlığı da planlamış sayılırsınız. Toplantılarda bir toplantı gündemi oluşturmak, gündüz işe geldiğinizde o gün yapılacak işlerinizi bir düzene koymak kısa vade için yapacağınız planlardandır. Yine uzun vade için de planlamalar yapmanız gerekmektedir. Bu planlamalar içinde kendiniz için ayıracağımız vakitler spora gitmek ya da düzenli bir aktiviteye katılmak gibi zamanları da göz önüne almanız gerekir.
AMAÇ VE HEDEFLERİNİZİ BELİRLEYİN!
Hayatınızdaki ve işinizdeki amaç ve hedefleri belirlemeniz gerekmektedir. Amaçlarınızı belirlemek zamanı kullanmanıza yön verir. Hedefleriniz de kısa vade de ve uzun vade de elde etmek istediklerinizi belirlemeniz için size yol gösterir. Acil işleriniz öncelikli hedefiniz olmalıdır. İşlerinizi yapılacak tarihlere göre yanına not almakta işinizi kolaylaştırabilir. Hatta bu işlemi yaparken sizi motive etmesi için farklı renkte kalemler kullanabilir ya da severek aldığınız bir ajanda kullanabilirsiniz. Yapılacak işlerin listesini oluşturup yapılması gereksiz olanları çıkarmak size de vakit kazandırır. Uzun vadede size sonuç getirmeyecek işleri de listeden çıkarmak size vakit kazandırır. Yapılacak işlerinizi sıralarken bir takvim ya da bir ajanda kullanmak gerekirse renkli kalemler kullanmak yine sizi motive edici olabilir. Planlama yaparken biraz esnek olmak gerekebilir. Bu esneklik aniden ortaya çıkan planlarınızda olmayan ama yapmanız gereken şeyler için stres altında olmanızı önler. Biyolojik olarak en güçlü olduğunuz ve en iyi çalıştığınız zamanı belirleyip en zor işlerinizi o zamanlarda yapmanız işinizi daha da kolaylaştırabilir. Kişilerin biyolojik olarak en güçlü olduğu zamanlar kişiden kişiye değişiklik göstermektedir. Örneğin bazı kişiler sabah daha iş yaparken bazıları akşam üst kendini daha motive ve iyi hissedebilir.
ACELEYLE YAPILMIŞ İŞLERDE HATA PAYI YÜKSEK!
Yapmanız gereken şeyleri doğru bir şekilde yapmak da etkili bir zaman yönetimi için önemli ve gereklidir. Aceleyle yapılmış işlerde genelde hata payı yüksek olur. Bu nedenle bir işe başlarken o işi nasıl en doğru şekilde yapabileceğinizi gözden geçirip o şekilde yapmanız gerekir. Acele ya da nasıl yapılacağını bilmediğiniz bir işe nasıl yapıldığına bakmadan yapmak zaman kaybına neden olur. Bazı işler mükemmelliyetçilik gerektirse de genel olarak işleri yaparken en ufak ayrıntılara takılıp gereksiz ayrıntılar ile oyalanmak zaman kaybına neden olur. Bu nedenle işinizi yaparken en küçük ayrıntı için fazlasıyla vakit ayırmamak gerekir. Yapacağınız iş ile ilgili önemli ayrıntılar için vakit ayırmak daha doğru olur. İşleri yaparken oyalanmak ya da işleri ertelemek de zaman kaybına neden olur. İşlerimizi yaparken yapacağınız işi zamanlara bölerek arada küçük molalar vererek yapmak motive edici ve zaman açısından da verimli olacaktır. Örneğin işin her bölümü için yirmişer dakikalık zaman periyotları belirleyip yirmi dakika sonunda bir kaç dakika mola vermek tekrar işe döndüğünüzde işinizi yaparken sizi motive edip oyalanmanızı önleyebilir.
HAYIR DİYEBİLMEYİ ÖĞRENMELİSİNİZ!
Hayır diyebilmeyi öğrenmeniz gerekmektedir. Çevremizdeki insanları kırmamak için o an yapmanız gereken bir işi yapmayarak kişiye vakit ayırmak bazen gereksiz yere vakit harcamanıza neden olabilir. Bu nedenle sizden istek ve rica da bulunan insanlara vakit ayırırken kısa da olsa bir muhakeme edip gerekirse hayır demeyi bilmeniz gerekir. Önemli bir iş üzerinde çalışırken o işi bitirdiğinizde ufak da olsa kendinizi ödüllendirmeyi öğrenmeniz gerekir. Hatta kendimiz için yaptığımız bir planı da başarı ile yerine getirdiğimizde kendinize vereceğiniz ufacık ödüller motive edici olur. Bu şekilde zamanı etkin kullanmanız pekişir ve sürekli bir davranış haline dönüşebilir.
ZAMANI DOĞRU KULLANMAK İÇİN PROFESYONEL DESTEK ALIN!
Tüm bahsettiğimiz etkili bir zaman yönetimi için olması gerekenler ve zaman çalıcıların farkına varıp planlamalar yaptığınız halde işleriniz hala yolunda gitmiyorsa bu konuda profesyonel bir yardım almanız sizin gerekli olabilir. Ya da etkili bir zaman yönetimi planlama konusunda motive değilseniz ve hayatınızda birşeylerin tüm bunların dışında yanlış gittiğinizi düşünüyorsanız hayatınızı yoluna sokup zamanı verimli ve mutlu kullanmak istiyorsanız yine bir profesyonelden yardım almanız gerekebilir. Herkese yaptığı işlerin yarım kalmadığı geri dönüp baktığında pişmanlıkları ve eksikliklerinin olmadığı güzel zamanlar diliyorum.
Uzm. Psk. Elif İşcan Kocamış 7DENİZ
