20 Şubat 2022'den bu yana Ukrayna'nın Odesa Limanı'nda bekleyen PRIMUS isimli dökme yük gemisi, bugün limandan ayrıldı. Karadeniz Stratejik Araştırma Enstitüsü Projesi Başkanı Andriy Klimenko, bugün limandan ayrılan geminin Bulgaristan'ın Varna kentindeki limana doğru yola çıktığını bildirdi. Klimenko, geminin tahminen yarın 13.00 sularında limana ulaşacağını kaydetti.
PRIMUS, Rusya'nın 17 Temmuz 2023'te Tahıl Koridoru Anlaşması'ndan çekilmesinin ardından Ukrayna'dan ayrılan ikinci gemi oldu. Birleşik Krallık Savunma Bakanlığı, Rusya'nın Karadeniz'de devriye gemileri gezdirdiğini ve mayın döşediğiini duyurmuştu. Bununla birlikte Rusya ise Ukrayna'ya giden veya Ukrayna'dan hareket eden gemilerin tehlike potansiyeli taşıdığını ve gemileri vurma hakkına sahip olduğunu savunmuştu.
Bunun üzerine Ukrayna, limanda mahsur kalan gemileri tahliye etme kararı almış ve ilk adımı 17 Ağustos 2023'te atmıştı.
Ukrayna, Karadeniz'de mahsur kalan gemiler için insani koridor açtı
Ukrayna, Karadeniz limanlarında mahsur kalan gemiler için insani koridor açtığını ilan etti. İlk olarak, Şubat 2022’de işgal girişiminin başlamasıyla birlikte Ukrayna limanlarında mahsur kalan ve geçen yıl limanları tahıl sevkiyatına açan anlaşma kapsamında olmayan konteyner gemileri için bu durum geçerli olacaktı. Bahsi geçen insani koridor rotalarının, Rusya'nın işgalinin başlangıcından bu yana Ukrayna'nın Çornomorsk, Odesa ve Pivdennıy limanlarında bulunan sivil gemiler için de kullanılacağı belirtildi.
Tahıl koridoru anlaşması
Rusya’nın Ukrayna topraklarının tamamına yönelik başlattığı savaş ve işgal girişimi nedeniyle, dünya pazarına açılamayan Ukrayna tahıllarının ihracatı yapılamamış ve ihracatı yapılamayan hububat dolayısıyla dünya, gıda krizinin eşiğine gelmişti. Rusya’nın sebep olduğu küresel gıda krizini önlemek için Türkiye kolları sıvadı. Savaşın başından bu yana arabuluculuk rolü üstlenen Türkiye, Birleşmiş Milletler çatısı altında İstanbul’da iki kez Ukrayna ve Rusya askeri heyetlerini ağırladı.
22 Temmuz 2022’de Karadeniz üzerinden tahıl koridoru oluşturulması için, “Tahıl ve Yiyecek Maddelerinin Ukrayna Limanlarından Emniyetli Sevki Girişimi Belgesi” imzalandı. İmzalanan anlaşmanın ardından tahıl taşıyacak gemilerin hazırlık çalışmaları ise tamamlandı. Tahıl yüklü gemiler Odesa, Çornomorsk, Yujnıy limanlarından yola çıkarak İstanbul’daki Müşterek Koordinasyon Merkezi’nde bekletiliyordu. Denetimlerin ve güvenliğin sağlanmasında rol oynayan Türkiye, tahılların dünya pazarına açılmasını sağlıyordu. 17 Temmuz 2023 itibarıyla Rusya, bu anlaşmayı durdurduğunu açıkladı.
7DENİZ