Dünyadan

Küresel ekonomide Çin'in yavaşlaması endişesi

Küresel ekonominin fabrikası konumundaki Çin’e yönelik endişeler artıyor. Çin Merkez Bankası'nın (PBOC) sürpriz faiz indiriminin ardından beklenmedik ve iki önemli gösterge faiz oranı düştü.

Abone Ol

Çin Merkez Bankası (PBOC) gayrimenkul sektöründe yaşanan kriz ve yavaşlayan iç tüketim nedeniyle büyümeyi destekleyen adımlarına sürpriz bir faiz indirimiyle devam etti ve beklenmedik ve iki önemli gösterge faiz oranını düşürdü. Bir yıllık vadeli kredilerin faiz oranını 15 bps düşürerek yüzde 2,5’e indirdi. Bu 2022 yılından bu yana yapılan en büyük faiz indirimi olurken, Çin haziran ayında da 10 bps faiz indirimine gitmişti. Ayrıca hükümet artık genç işsizliği verisini açıklamayacağını duyurarak, küresel yatırımcı, ekonomist ve şirketleri tedirgin etti. Dünyanın en büyük ikinci ekonomisinde genç işsizliği temmuz itibariyle yüzde 23,1’e ulaşmış durumda. Çin’in manşet işsizlik oranı ise yüzde 5,2’den yüzde 5,3’e yükseldi.

Yuan kamu bankalarının dolar satışına rağmen dokuz ayın en düşüğüne geriledi

Yuan PBOC’nin sürpriz faiz indirim hamlesiyle dolar karşısında dokuz ayın en düşük düzeyine gerilerken, Reuters’daki bir analizde yuanın gün içinde kamu bankalarının yuanı desteklemek için dolar satışıyla kısa bir süre de olsa yukarı yönlü hareket ettiğine dikkat çekiliyor. Dolar/yuan kuru salı günü 9 ayın en yüksek seviyesi olan 7,3212 düzeyine kadar yükseldi. Dolar yuan karşısında son bir ayda yüzde 1,9, son altı ayda yüzde 6,35, son 1 yılda ise yüzde 8’in üzerinde yükselmiş durumda. 20 yılın zirvelerinden hala çok uzaklaşmamış olan dolar endeksi ise pazartesi günü bir buçuk ayın en yüksek düzeyini gördükten sonra, salı günü yatay bir seyirle TSİ 16:52 itibariyle 102,9 düzeyinden işlem gördü. Çin’e ve küresel ekonomiye ilişkin endişelerle güvenli liman şapkasını tekrar takan dolar, uzmanlara göre kısa vadede küreseldeki zayıflıktan güç alarak yükselebilir.

'Bu yıl yüzde 5’lik büyüme hedefi teşviksiz tutturulamaz'

Ancak analistler 15 bps’lik faiz indiriminin anlamlı bir fark yaratmayacağı görüşünde. Ülkenin gayrimenkul sektöründe de yatırımların düşüyor olması ve büyük inşaat şirketlerinin yurtiçi tahvil ödemelerini yapamayacak duruma gelmesi, sadece Çin’i değil, küresel piyasaları da olumsuz etkiliyor. Ayrıca Çin’in resmi yüzde 5 büyüme hedefi de ilave teşvik önlemleri alınmadığı takdirde birçok ekonomiste göre bu yıl tutturulması mümkün bir hedef de değil. Salı günü Londra merkezli banka Barclays yurtiçi konut pazarında beklenenden daha hızlı bir kötüleşme görüldüğüne dikkat çekerek Çin için 2023 büyüme tahminini yüzde 4,5’e indirdi. PETROL fiyatları da Çin’in pandemi sonrası iyileşmesinin beklenenden çok daha uzun sürebileceğine yönelik endişelerle salı günü yönünü tekrar aşağı çevirdi. Aslında dünyanın en büyük petrol ithalatçısında rafineri üretimi temmuzda önceki yıla göre yüzde 17,4 artmıştı ve bu talebin güçlü seyrettiğine işaret ediyor. Buna rağmen, Çin’in faiz hamlesi ve ekonomik verileri sonrası salı günü Brent 73 dolar cent düşüşle 85,45 dolara kadar gerilerken, WTI varil fiyatı da yüzde düşüşle 81,6 dolara kadar geriledi. Suudi Arabistan ve Rusya’nın OPEC+ kapsamında gerçekleştirdikleri kesintiler son yedi haftadır petrol fiyatlarını yukarı yönde destekliyordu. Çin’in sanayi üretimi ve perakende satış verileri ekonominin daha da yavaşladığına işaret ettikten sonra en büyük petrol brokerlerinden PVM’den John Evans şu değerlendirmeyi yapıyor: “Petrol piyasalarında düşüşün ana unsuru Çin ve 90 dolar ve üzerine bir ralli hayal edenlerin hayallerini suya düşürüyor”.

Çin verisi sonrası bakır 6 haftanın, nikel son 1 yılın en düşük seviyesinde

Bakır en büyük tüketicisi Çin’den gelen sanayi üretimi ve yatırım verilerinin ardından altı haftanın en düşük düzeyine geriledi. Londra Metal Borsası’nda (LME) işlem gören üç ay vadeli bakır yüzde 1,3 düşüşle 29 Haziran’dan bu yana en düşük düzey olan 8.163 dolar/ton seviyesine geriledi. Bank of China International’dan emtia piyasaları strateji direktörü Amelia Xiao Fu, “Baz metaller Çin’de sanayi üretiminin yavaşlamasından ve gayrimenkul yatırımlarındaki düşüşten dolayı inatçı baskılarla karşı karşıya ve yaşanan düşüşler daha destekleyici politikalarla bir zeminde dengelenebilir” değerlendirmesi yapıyor.

Alüminyum da PBOC’nin faiz indirimine rağmen olumsuz görünümün etkisiyle bir aydan uzun bir sürenin en düşüğüne geriledi. LME üç ay vadeli alüminyum kontratının fiyatı salı günü yüzde 0,4’ün üzerinde düşüşle 7 Temmuz’dan bu yana en düşük düzey olan 2.136,5 dolar/ton seviyesine geriledi.

Nikel de büyümeye dayalı hareket eden bir metal ve LME’de yüzde 0,5 düşüşle Temmuz 2022’den bu yana en düşük düzey olan 19.795 dolar/tona düştü.      

Çinko da 6 Haziran’dan bu yana en düşük düzey olan 2.305 dolar/ton seviyesine geldi.    

Kurşun yüzde 0,5 düşüşle 2.106 dolar/tona gerilerken,    

Kalay dünyanın en büyük üçüncü nikel üreticisi Myanmar’ın madencilik yasağına rağmen yüksek stoklar ve zayıf talebin etkisiyle yüzde 2’ye yakın bir düşüşle 24.850 dolar/ton seviyesine geriledi.

7DENİZ