Koster Armatörleri ve İşletmecileri Derneği Rusya ile yaşanan kriz sonrasında denizcilik sektörünün de bu durumda etkilendiğini belirterek bir açıklama yayınladı. Koster Armatörleri ve İşletmecileri Derneği (KOSDER)’den yapılan açıklama şöyle; Rusya ile Suriye sınırında yaşanan gerginlik ve sonrasında yaşananlar herkesin malumudur. Bu gerginliğin ilk günlerinden itibaren, Rus makamlarının resmi olarak ticari faaliyetleri zorlaştırıcı bir önlem uygulaması duyurmamasına rağmen, Rusya çıkışlı veya Rusya varışlı taşımalarda Türk bayraklı ve/veya Türk sahipli gemilere taşıtılacak yüklerin onayları verilmemektedir. Türk bayraklı ve/veya Türk sahipli gemilerin Rus limanlarına girişleri veya kalkışları Rus makamları tarafından suni gerekçelerle zorlaştırılmakta, gemiler seferden alıkonulmakta ve ciddi mali külfetler yaratılmaktadır. Türkiye’ye ihraç edilecek malları veya Türkiye’den ithal edilen malların gümrük prosedürleri zorlaştırılmaktadır. Bayrağı/bandırası ne olursa olsun Türk gemi personeline düşmanca tavır takınılmakta ve tarih sayfalarında kaldığı zannedilen Sovyetler Birliği paranoyasıyla küçük düşürücü uygulamalar gerçekleştirilmektedir. Rus tüccarlar da bu gibi uygulamaların etkisiyle potansiyel bir zarar yaşamamak için Türkiye ile ticari faaliyetleri askıya almaya başlamışlardır. Genel itibariyle Türk bayraklı veya yabancı bayrakta olup Türk sahipli olan veya personeli Türk olan bütün gemiler bu kötü niyetli uygulamanın hedefinde olup, Rus mercileri bir geminin armatörü veya işletmecisi hakkındaki bu bilgilere liman acenteleri vasıtasıyla kolaylıkla ulaşmaktadırlar. Bu olumsuz durum hakkında tarafımıza ulaştırılan raporlar ve olayların bazıları şöyledir: 30 Kasım 2015, Pazartesi günü Taganrog limanında (Azak Denizi içinde) Panama Bayraklı bir gemide bulunan Türk personel için uygulanan prosedürlerde, personelin ifadesiyle Rus istihbarat yetkilileri pek çok ekipman eşliğinde gemiye gelerek parmak izi kontrolünden geçirilmiş ve sorguya alınmıştır. Gemiye yapılan kontrol 2 saatte bir tekrar edilmiş ve mürettebata bu konuda hiçbir bilgi verilme gereği görülmemiştir. 1 Aralık 2015 Salı günü, Novorossisk Limanı’na gelen 30.000 DWTʹlik Türk bayraklı gemi aynı gün liman devleti denetimi (Port State Control) sonucu seferden alıkonulmuştur. Gemide en son denetim 27.10.2015’te yapılmış olmasına rağmen gemiye gelen 2 PSC memuru, şirketin iddiasına göre gemi kaptanına gemiyi tutuklayacaklarını önden belirtmiş, 3’ü tutuklama sebebi olan 16 eksik tespit etmiştir. Yine şirketin iddiasına göre bu memurlar gemiye kendileri hasar vererek bu eksikleri oluşturmuşlardır. 2 Aralık 2015 Çarşamba günü yine Novorossisk Limanı’na gelen, soğutmalı konteyner taşıyan bir gemideki Türk personelin aktardığına göre, daha önce karşılaşılmayan bir muameleyle önce yükün kabul edilmeyeceği söylenmiş, sonra köpeklerle yapılan abartılı kamara aramalarından ve personelin ev adreslerine kadar detaylı sorgulamalardan sonra yük kabul edilmeyip gemi demire çıkartılmıştır. Geminin limandan çıkışı da verilmemekte, liman devleti denetimi (Port State Control) için beklemektedir. Yine 2 Aralık 2015 Çarşamba günü ve yine Novorossisk limanında 7.800 DWT’lik bir gemiye denetleme yapılmış, geminin Türk bayraklı ve Türk Loydu klası altında olduğu bilindiği ve Türk vatandaşlarının Rusya’ya girişi zorlaştırıldığı halde, Türk bayrak devleti ve klas surveyi gemiye çağırılarak, gemi adeta orada beklemeye mahkum edilmiştir. KOSDER olarak konuyla ilgili başta Ulaştırma, Haberleşme ve Denizcilik Bakanlığı ve Dışişleri Bakanlığı olmak üzere Türkiye Cumhuriyeti Devleti yetkili mercileriyle temasa geçilmiştir ve bilgiler sürekli aktarılmaktadır. Türk deniz ticaret filosunun bölgede ve Türkiye’nin dış ticaretinde aldığı bir pay olduğu gibi Rus bayraklı ve Rus sahipli gemilerin de Türk limanlarına sıklıkla uğrak yaptığı ve Türk boğazlarından geçiş yaptığı bilinen bir gerçektir. Bu konuyla da ilgili olarak denizcilikte mütekabiliyet prensibiyle bu gemilere yaptırım kararı Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti’nin yüksek takdiri dahilinde olup, KOSDER olarak bu konuda atılacak adımlara da saygılı olacağımızı ifade etmek isteriz. Bu ve benzeri sıkıntıların çözülmesi için gereğinin yapılmasını yetkili Türk mercilerine saygılarımızla arz ederiz. Salih Zeki ÇAKIR Koster Armatörleri ve İşletmecileri Derneği Yönetim Kurulu Başkanı . 7DENİZ