Bu sabah çalışmalarıma başlamıştım ki, ünlü bir römorkör kaptanı olan Bayan Elsbeth Smith’in vefat haberiyle karşılaştım. İlgili muhtelif kaynaklardan yararlanarak hazırladığım bu yazımda, bu muhteşem denizci kadını anlatmak ve analım istedim.
O’na “Denizcilik dünyasının öncü kadın denizcisi” dediler. Bir diğer adı da “Römorkör Büyükanne” idi. 1941 yılında Daytona Beach'te doğan Elsbeth Smith, kanser nedeniyle 15 Ağustos 2023'te St. Augustine, Florida'da 82 yaşında huzur içinde hayata veda etti; Mutlu bir aile hayatı yaşadı ve beş çocuk sahibi idi.
1973'te Kaptan Lisansını alarak Amerikan denizcilik tarihindeki ilk lisanslı kadın römorkör kaptanı oldu. Yaklaşık otuz yıl boyunca Elsbeth, Elsbeth I ve Elsbeth II'yle yelken açarak proje yüklerini ve zaman zaman kurtarma görevlerini üstlendi. Dikkat çekici yolculukları arasında Elsbeth I ile Karayipler ve Güney Amerika’da yapılan sayısız yolculuk da vardır. En unutulmaz seferlerinden biri, 1974'te Otto Candies için Amoco sondaj borusunun taşınması sırasında aldığı yedekleme seferidir.
Elsbeth Simth genç kızlık yaşlarında iken
1989'da ilk trans-Atlantik geçişine başladı ve ardından 1991'de Elsbeth II ile dünyanın çevresini bir yıl boyunca dolaştı. Bu olağanüstü başarı, ona dünyanın çevresini bir turda tamamlayan ilk Amerikalı kadın olma ayrıcalığını kazandırdı. Elsbeth, denizde geçirdiği yıllar boyunca, güne güneşin doğuşunu seyrederek başlardı. Çocuklarına evde özel eğitim vermeye hudutsuz önem verirdi. Bir römorkör kaptanı olarak sorumluluğu daima ciddiye aldı.
Elsbeth, sefere çıktığında kumandasındaki römorkörün günlük operasyonlarını etkili bir şekilde yönetti ve limandayken onarım amaçlı malzemelerin tedarik edilmesinden ve römorkörler için koltuk ambarı denilen deponun yönetilmesinden sorumlu oldu.
Römorkörde piyanosu vardı
Elsbeth, karada da zamanının önemli bir kısmını Smith Maritime'ın yönetim ve operasyonlarını denetlemeye ayırdı. Piyano çalma yeteneğiyle sevgiyle hatırlanmıştır. Zira şirketine ait her römorkörde dik piyanoları vardı. Römorkörde piyano olduğunu gören hem gümrük memurlarını hem de ziyaretçileri hayrete düşüren bir kadın denizci olmuştur! Piyano becerilerinin yanı sıra akordeon gibi yeni müzik aletleri öğrenme sevgisini de besledi. Her seferinin ayrıntılı kayıtlarını tutan hevesli bir okuyucu ve belgeselciydi.
Emekli olduktan sonra Florida'da Amelia Island’da, ardından dördüncü çocuğu Dominique Smith’in doğduğu yer olan Dominica W.I.’de yaşadı. Hayran olduğu yemyeşil ormanların ortasında, karada ilkez sahip olduğu bahçeyi işleyerek doğaya olan hayranlığını cevaplandırmak istedi. Yaşamının son on yılı onu New Orleans’ta ve sonunda St. Augustine, Florida'daki son evinde geçmiştir.
Bu efsanevi denizci kadın 15 Ağustos 2023 günü vefat etti ve geride Rachel Smith, Rhea Smith, Rebekah Jordan, Dominique Smith ve Hannah Baisley isimli beş çocuğu kalmıştır. 11 torununa ve 10 torununun çocuğuna hayrandı ve sevgiyle “Römorkör Büyükanne” olarak biliniyordu.
Elsbeth Smith 1972 yılında Elsbeth I isimli römorkörün mutfağında (Tradewinds Towing)
Yarattığı etki, başlangıçtaki ortakları Lis Neumann, Rachel Smith ve Dominique Smith ile birlikte 2005 yılında Tradewinds Towing’i kurmasıyla da devam etmektedir. 1973 yılında kaptanlık lisansını alarak Amerikan denizcilik tarihinin ilk lisanslı kadın römorkör kaptanı oldu. Tradewinds Towing adını verdikleri şirketinin ilk römorkörü olan Miss Lis’i satın almak istediğinde yeterli bir birikime sahip değildi. Ömrü boyunca bir römorkör filosu kurmak için çalıştı ve para biriktirdi. Tradewinds Towing böyle doğmuştur. Elisbeth yedi römorkörden oluşan bir filoyu yönetmiş ve sektördeki güçlü varlığını daha da saygın hale getirmek için yaşamını römorkörcülüğe adamıştır.
Amerika'nın ilk lisanslı kadın römorkör kaptanı Elsbeth Smith, 15 Ağustos 2023'te yanından ayrılmayan beş çocuğunun hüzün ve hudutsuz sevgi dolu sessizlikleri arasında huzur içinde hayata veda etti. Ölüm nedeni asırlardır tıp biliminin önüne geçemediği bir felaket olan kanserdi.
1968'den 2000'e kadar Smith Maritime'ın ortak sahibiydi. Yaklaşık otuz yıl boyunca Elsbeth I ve Elsbeth II römorkörleriyle proje yüklerini yedekleyerek ve zaman zaman karaya giden veya bir nedenle denizde kalan gemilerin kurtarma görevlerini yürüterek nice zorlu seferlere çıkmıştı.
Yolculukları arasında Elsbeth I ile Karayipler ve Güney Amerika boyunca sayısız yolculuk vardır. 1989'da ilk Atlantik ötesi geçişini yaptı ve ardından 1991'de Elsbeth II ile bir yıl boyunca dünyanın çevresini dolaştı. Bu başarı ona şu unvanı kazandırdı: Römorkörle dünyanın çevresini dolaşan ilk Amerikalı kadın olma ayrıcalığını taşımaktadır.
Kaptan Elsbeth ünlü bir römorkör kaptanı olması yanında, bir piyanist olma yeteneğiyle hatırlanmaktadır. Piyona sevgisi öylesine sınırsızdı ki, kumanda ettiği ve şirketine ait her römorkörde dik piyanolar olmuştur! Römorkörde piyano olduğu gören gümrük memurlarını hem de ziyaretçileri hayret içinde kalırdı. Her yolculuğun ayrıntılı kayıtlarını tutan hevesli bir okuyucu ve belgeselciydi.
Emekli olduktan sonra Florida'nın Amelia Adası’nda, daha sonra dördüncü çocuğu Dominique Smith’in doğduğu yer olan Dominika adasında yaşadı. Hayran olduğu ormanların ortasında doğaya olan hayranlığını onu daha da mutlu etti ve meslek yaşamında hiç sahip olmadığı toprakla buluştu, bahçesini ekip biçti. Son on yılı onu New Orleans’a ve sonunda St. Augustine, Florida'daki son evine götürdü.
Mirası, 2005 yılında Tradewinds Towing’i kurmasıyla devam etmektedir.
“Elsbeth Rest in Peace”-Kaptan Elsbeth huzur içinde uyu.
Osman Öndeş
