İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) iştiraki Şehir Hatları, Deniz Dolmuşlarını Haliç Tersanesi’nde suya indirdi.
İlk olarak 4 Deniz Dolmuşu İstanbullulara hizmet vermeye başlayacak. Seferler 15 Temmuz Pazartesi günü başlayacak.
Deniz Dolmuşları için düzenlenen tanıtım töreninde İstanbul Büyükşehir Belediye (İBB) Başkanı Ekrem İmamoğlu, Üsküdar Belediye Başkanı Sinem Dedetaş, Beyoğlu Belediye Başkanı İnan Güney ve Şehir Hatları Genel Müdürü Ercüment Güldik birer konuşma yaptı.
Ercüment Güldik: 5 yılda toplam 56 gemi inşa ettik
Kürsüye ilk olarak İBB Şehir Hatları Genel Müdürü Ercüment Güldik geldi. Güldik, “Sinem başkanımızın genel müdürlüğü döneminde başlatmış olduğu Deniz Dolmuşu projesini tamamlamış olmaktan ve İstanbullulara fayda sağlayacak yeni bir hizmet olarak tanıtmaktan mutluluk duyuyorum. Geçtiğimiz 5 yılda Ekrem başkanımızın denizci vizyonu ve desteğiyle pek çok ilke ve çok kıymetli projelere imzamızı attık. 11 yeni deniz hattını hizmete soktuk. Kaderine terk edilmiş Haliç Tersanesi’ni dünyanın yaşayan ve üreten en eski tersanesi konumuna getirmeyi başardık. 50 adet deniz taksiyi İstanbul’un hizmetine sunduk. 5 yılda toplam 56 gemi inşa ettik. Bugün ise yine bir ilke hep birlikte imza atıyoruz. Deniz ulaşımının artırılması hedefiyle çalışırken aynı zamanda İstanbul kaynaklarının doğru kullanımı her zaman önceliğimiz oldu. Son 5 yılda 30’a çıkarmayı başardığımız gemi filomuz ile tüm İstanbul’dan 53 iskeleden 903 sefer yapıyoruz. Çevre dostu ve düşük emisyonlu Deniz Dolmuşlarımızın sefere başlamasıyla deniz yolculuğu taşımacılığının toplu ulaşımdaki yeri daha da artacak. Ayrıca toplu deniz ulaşımında yüksek kapasiteli gemiler yerine daha düşük kapasiteli ve sayılı seyir hızı yüksek araçların kullanılması daha etkin ve sürdürülebilir bir deniz yolu ulaşımı hedefi doğrultusunda file optimizasyonu sağlayacak. Şehir hatları olarak Haliç Tersanesi'nde ürettiğimiz 33 kişi kapasiteli Deniz Dolmuş, öncelikle düşük yolcu yoğunluğu olan İstinye-Küçüksu ve Beykoz-Sarıyer hatlarında kullanmaya başlayacağız.”
Ercüment Güldik
Dedetaş: Başlattığımız süreçlerin finallendiğini görmekten dolayı heyecanlıyız”
Ercüment Güldik’in ardından Şehir Hatları eski Genel Müdürü ve yeni dönem Üsküdar Belediye Başkanı Sinem Dedetaş söz aldı.
Dedetaş, “Burada olmaktan, başlattığımız süreçlerin bu şekilde finallendiğini görmekten dolayı çok heyecanlıyız. Sürdürülebilirlik hep konuştuğumuz bir konuydu. Kişiden bağımsız, kurumu sürdürülebilir kılmak çok önemliydi. Bunun sonucunu görmem çok mutluluk verici” diye konuştu. “Deniz Dolmuşlarının hem deniz ulaşımına katkısı hem tasarlaması noktasında çok dikkate değer proje olduğunun altını çizmek istiyorum” diyen Üsküdar Belediye Başkanı, “Burada özellikle kiralık motorlarla yürüttüğümüz süreçlerin, kendi ürettiğimiz teknelerle ve belli bir verimlilik ölçüsünde hazırlanması ve bunun kamudaki tasarrufu da desteklediğini, deniz ulaşımını canlandırdığını görmek çok mutluluk verici” ifadelerini kullandı.
İnan Güney: Haliç Tersanesi İstanbul'un korunması gereken kadim bir mirası
Dedetaş’ın ardından bir konuşma yapan Beyoğlu Belediye Başkanı İnan Güney de, “İstanbul ulaşımı için önemli, vizyoner bir projeyle karşı karşıyayız. Deniz ulaşımında Haliç Tersanesi’nin aktif olarak yer alması, Haliç Tersanesi’nin imalat bölgesi olarak kullanılması, kadim Haliç Tersanesi’nin sanatla, kültür ve üretimle Fatih Sultan Mehmet’in emanetine uygun şekilde kullanılması, bu tarz etkinlilere ev sahipliği yapıyor olması Beyoğlu’nda yaşayan bizler için çok önemli” dedi.
Güney sözlerini şöyle sürdürdü: “Haliç Tersanesi korunması gereken İstanbul'un kadim bir mirasıydı. Kol kanat geren, o yağmacı zihniyetin elinden çekip alan, Haliç Tersanesi’nde protokolleri hiçe sayarak kamusal hizmete adadığı için başkanımız Ekrem İmamoğlu'na bir kez daha teşekkür ediyorum.”
İnan Güney, toplu ulaşımın kullanıldığı oranda tasarruf sağlanacağını belirterek, bu sayede İstanbullunun trafik keşmekeşinden kurtulacağını söyledi. Beyoğlu Belediye Başkanı, “İstanbul Türkiye’nin ve Avrupa’nın en kalabalık şehri. Bu şehirde toplu ulaşım çok kıymetli” diye konuştu.
İnan Güney’in ardından İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu bir konuşma yaptı.
İmamoğlu, konuşmasına “İstanbul’un taşı toprağı altın. Şu toprağı altın deyince, toprağını taşını altını üstüne getirmek anlamına gelmiyor elbette. Altını üstüne getirip alt üst olmuş bir İstanbul asla değil. Taşı toprağı altın deyince toprağını da makul işlemek, İstanbul'un her noktasına göz bebeğiniz gibi bakmak ve İstanbul'un her değerini, her özel anını, mekânını kıymetiyle birlikte buluşturabilmek çok büyük bir hassasiyet” sözleriyle başladı.
İmamoğlu: Bu tersane kapanacaktı
“Haliç Tersanesi, bir vakıfla yapılan sözleşmeyle bir bilim müzesi veya ona dönük bir eğitim alanı diye tariflenmişti ve tasarlanmıştı. 600 yıla yakın yaşı olan bu tersane kapanacaktı” diyen İmamoğlu sözlerini şöyle sürdürdü:
“ Burada üretim olmayacaktı ve başka türlü bir yoruma yelken açacaktı. O yorumun içeriğine girmeyeceğim. Şimdi bazen bu tür alanlarda alacağınız karar, atacağınız adım tarihin yüzyıllar boyu biriktirdiklerini çöpe atmak gibi bir duruma sebep olabilirdi. O bakımdan çok özenli davrandık. Çok özel bir çalışma yürüttük. Buranın dünyada sadece İstanbul'da var olan böyle bir nimetin yaşaması ve yaşatılmasının çok önemli bir konu olduğunu ve bu yaşarken, yaşatılırken şunu da bu sahanın aynı zamanda rehabilitasyonunun aynı zamanda halkla bütünleşmesinin, aynı zamanda İstanbul'a yine çok özel mesajlar vermeyi içeren bir kapsayıcılıkla neler yapabiliriz diye ele aldık.
İçinde kültür, sanat, eğitim, buluşmalar yapılıyor. 600 yıllık tersanenin imalatı devam ediyor ve bu imalatı insanlarımız seyrediyor, izliyor. Göreceksiniz burası sadece İstanbulluların değil, bütün dünyanın bu yönüyle ilgisini çekecek muhteşem bir sahaya dönüşüyor olacak. Burada denize, tersaneye, denizciye buradaki ustaya, çırağa gösterdiğimiz alakanın ne kadar değerli olduğunu; sadece buraya emek vermiş ustasının, çırağının gözünün içine baktığında bile hissedebiliyorum. Ama esas kıymeti zaman geçtikçe anlaşılacak.”
“Yıllık 120 milyon lira tasarruf”
“Bir nevi İstanbul'umuzun silüeti olan vapurlarımızın yaşaması yaşatılması restore edilmesi ama aynı zamanda da özellikle Deniz Dolmuş ve Deniz Taksi gibi yeni araçların da burada yapılıyor olması, deniz ulaşımının sürdürülebilir stratejilerinin geliştirilmesi bizim için çok önem taşıyordu ve bu adımları attık” diyen İBB Başkanı şöyle konuştu:
“Çevre dostu, hızlı, konforlu alternatif bir deniz ulaşımının toplu ulaşımdaki payını arttırmaya yönelik projeler ve hizmetler İstanbul’un geleceği için çok önemli adımlar. Hat sayımızı arttırırken hem de mevcut hatlardaki sefer sayılarımızı da arttırdık, arttırmaya devam edeceğiz. İstanbul'un trafik sorunu çözülmesinde denizin daha etkin rol alması için çalışmalarımız sürüyor. Deniz Dolmuşlar da bu açıdan önemli bir adım. Yolcu yoğunluğu düşük seferlerde yüksek kapasiteli gemiler yerine onların oralara gitmesi ve çok düşük oranda yolcu taşımasının verimlilik açısından olsun kaynak israfı açısından olsun bizim için büyük bir kayıp olduğunu görerek arkadaşlarımız çevre dostu ve düşük emisyonlu Deniz Dolmuşlarını geliştirdiler ve bugün hepimizin gözünün önüne getirdiler.
Filo optimizasyonu yapabileceğimiz ve işletme maliyetimizin de düşeceği bir yolculuk tarifi bu. Yıllık yaklaşık 120 milyon lira tasarruftan bahsediyor arkadaşlarımız. İnşallah yaptığımız yatırımı kısa sürede geri dönüşümünü sağlayacak bir modele erişecek. Yani bir yandan yüksek kapasiteli araçların gitmesinin sakıncalı olduğumuz olduğunu gördüğümüz noktalarda onların kaldırılması ama öte yandan da vatandaşlarımızın buradan niçin seferleri kaldırdınız demeyecekleri ama aynı zamanda tasarruflu bir modelin hizmetine sunulacak bir şekli İstanbulluların hizmetine sunuyoruz.”
Şehir hatlarının dolmuşları ilk kez denize indirmediğini kaydeden İmamoğlu, “Daha önce Galataport'la yapılan sözleşmeyle Galataport sürecine destek olması için Galata 1 ve Galata 2 Deniz Dolmuşlarını oraya ring seferleri şekliyle yapmış ve Galataport'un da üretim masraflarını karşıladığı bu kullanımla ilgili süreçlerinde de işbirliğiyle kurumumuza sürekli kazanç sağlayan bir modeli harekete geçirmiştik” dedi.
“Bütün bu çalışmalar entegre bir ulaşım için yapılıyor”
İmamoğlu sözlerini şöyle sürdürdü:
“İlk etapta bu gördüğünüz dolmuşlar 7 adet olacak. 2024 Mart'ında başladık. 3 adet Deniz Dolmuş üretimini tamamladık. 4.’sünün inşa aşamasının sonuna geldik. Eylül ayında bu 7 aracın tamamını bitirmeyi hedefliyoruz. Üretimi biten deniz dolmuşlar İstinye-Küçüksu ve Beykoz-Sarıyer hatlarında sefer yapmasını düşünüyoruz. Deniz Dolmuş bu anlamda gerçekten bizlere çok güzel bir görsellik ama aynı zamanda çok özenli bir hizmet sürecini sağlayacak. Bütün toplu taşıma çalışmalarını sürdürüyor olacağız. Bizi metrolarda da göreceksiniz, yeni nesil metrobüslerde de göreceksiniz. Bizi deniz ulaşımında yaptığımız yatırımlarda da göreceksiniz. Bisiklet konusunda attığımız adımları da göreceksiniz. Birçok konuda İstanbul'un yenilikçi, vizyoner, çevreci en düşük emisyona sahip, sürdürülebilir araç takviyeleriyle İstanbul'un toplu taşımasında çok başka bir döneme yürüyüşümüzü takip edeceksiniz. Bütün bu çalışmaların tamamı entegre bir ulaşım çalışması için yapılıyor. Haliç boyunca karşıda tramvay var. Tramvayla bu yakayı özellikle Beyoğlu sahiline dönüp Haliç kıyılarında kültür sanat mekanlarını birbirine bağlayacağımız ‘Hop On Hop Off’ planlarımızda bu çalışmalarımızın dahilinde. Yani oradan bir nevi mekik dokuyarak böyle zikzak çizerek yolcuları, turistleri her iki yakada bulunan turistik alanlara taşıyarak insanların, İstanbul'u ziyaret eden misafirlerimizin çok daha büyük keyif almalarını sağlıyor olacağız. Yine Ortaköy Beylerbeyi -Çengelköy arasında da ring hattı aynı zamanda raylı sistemde hatlarımız açıldığında da entegre çalışacak şekilde hedefliyoruz. Boğazda indirdiğimiz ve indireceğimiz her türlü hatlarımızı deniz hatlarıyla buluşturduğumuzda deniz hatlarının verimliliği bir kat daha artacağını biliyoruz. Bu attığımız adımların İstanbul'umuza hayırlı uğurlu olmasını diliyoruz.”
Deniz Dolmuşları ilk yolculuğunu gerçekleştirdi
Konuşmaların arından Haliç-1, Haliç-2 ve Haliç-3 isimli Deniz Dolmuşları ilk seferlerini yaptı. Ekrem İmamoğlu, Sinem Dedetaş, İnan Güney ve protokol davetlileriyle birlikte dolmuşa binerek ilk yolculuğu gerçekleştirdi. 3 dolmuş davetlilerle Haliç’i turlardı.
İlk sefer 15 Temmuz’da
Deniz Dolmuşların 15 Temmuz 2024’de ilk seferine başlaması planlanıyor. Şehir Hatları normal yolcu tarifesi ile ücretlendirilecek seferler İstinye- Küçüksu arasında olacak.
Seferler İstinye-Küçüksu ve Beykoz-Sarıyer hatlarında olacak
Toplu ulaşım seferlerinde kullanılmak üzere ilk etapta 7 adet deniz dolmuşunun üretimine, Haliç Tersanesi’nde 2024’ün mart ayında başlandı. Üretimi ve tasarımı tamamen Haliç Tersanesi’ne ait olan deniz dolmuşlarının inşasında toplam 65 kişilik ekip görev aldı. 3 adet deniz dolmuşunun üretimi tamamlanırken, 4'üncünün inşa çalışmaları ise son aşamaya geldi. Diğer Deniz Dolmuşlarının üretimi ise eylül ayında tamamlanacak. Üretimi biten Deniz Dolmuşlarının, İstinye-Küçüksu ve Beykoz-Sarıyer hatlarında sefer yapması planlanıyor.
Özlem Çoban - Neval Yalvaç /7DENİZ