Çin'in Vuhan kentinde ortaya çıkan ve Covid-19 adı verilen hastalığa yol açan koronavirüs Antarktika hariç tüm kıtalara yayılmıştır. 1 Nisan tarihi itibariyle dünyada vaka sayısı dokuz yüz bini aşmış, Türkiye’de ise 15,679 vaka, can kaybı da 277 olmuştur.
Covid – 19’un Denizcilik Endüstrisine Etkisini Gözlemlediğimiz Zaman
Uluslararası ticaretin 85 i deniz yoluyla yapılmaktadır. Denizcilik Endüstrisi de hem doğrudan hem de dolaylı olarak maddi olarak Covid-19’dan etkilenmiştir. Emtia ve hammaddeye olan talebin azalması dolayısıyla sevkiyat ihtiyacını azalttığından navlun oranlarını düşürmüştür. Birçok yük gemi işletmecisi gelecekteki finansal riskler hakkında uyarı yapmaya başlamış. Ayrıca Cruise gemileri de virüse karşı tedbirler kapsamında seyahatlerini durdurmuşlardır.
Baltık Capesize Endeksi (BCI) bu yıl ilk kez yaklaşık 30 yıllık tarihinin en düşük değerlerini görmüştür. Çin'in demir cevheri ithalatı, Çin'deki endüstriyel faaliyet ve üretim için Capesize gemileri için kiralama ücretleri şu anda en düşük seviyededir, kiralama ücreti bugün yaklaşık 2.500 / gündür böyle bir geminin yatırım maliyeti hariç işletme maliyeti sadece 7.000 '/ Gün dür. Yılın ilk birkaç ayı, Çin demir cevheri ithalatı için mevsimsel olarak yavaştır; ancak bu yılki mevsimsellik Çin ekonomisinin yavaşlaması ve COVID-19'un ortaya çıkmasıyla daha da artmıştır.
Sıvı yük taşıyan tankerler petrol fiyatlarının düşmesini avantaja çevirmiş ve günlük kiralama ücretlerinde artış görülmüştür şuan için virüsün etkisinde olumsuz etkilenmemiştir.
Sigortacılık sektöründe olası etkileri ise;
Yapılan taşıma sigortalarında gemilerin varış tarihlerinde covid-19 tedbirleri sebebiyle aksaması sigortacı ve armatör firmalar arasında sorun yaşatabilir. Diğer bir husus da uluslararası sigortacılık sistemi İngiliz hukuk kurallarına göre yönetilmektedir. İngiliz hukuk kurallarına göre de poliçenin kapsamında ki mücbir sebeplerin açıkça ifade edilmesi gerekmektedir. Edilmediği taktirde hasar anında tahsilat riskler yaşanabilir. Kötü senaryoda gemi personelinde yaşanacak olası ölüm vakalarının artması P&I sigorta şirketlerini zora sokabilir ve sistemin işlemesi için önümüzdeki yıllarda pirimlere ekstra maliyetler getirebilir.
Covit- 19 virüsünün Türkiye de etkilerine ve alınan önlemlerine baktığımızda;
Türkiye Covit-19 virüsünün olumsuz etkilerini en aza indirmek için ciddi önlemler almış yurt dışından sefer yapan gemi personelinin gemiye binmesi ve gemiden ayrılması dönemlerinde 14 günlük karantina uygulamasını uygulamaya başlayarak proaktif önlemlerle olası vakaların yayılımını önlemiştir. Bu sebepten ötürü ülkemizde bugün için gemi personelinden kaynaklı bir vaka duyumu ile karşılaşılmamıştır.
Gemilerin limana yanaşmalarında Liman başkanlıkları ve sahil sağlık denetleme merkezi tarafından gerekli etkin kontroller yapılmaktadır.
Tüm limanlar kendi imkanları ile liman girişlerinde ve tüm süreçlerde personel, ziyaretçilere yönelik kontrolleri yapmaktadır.
Ülkemizdeki ticari etkilerine bakıldığı zaman Türk sahipli gemilerin genellikle büyük tonajlı gemiler olmadığından fiyat düşüşlerinden çok fazla etkilenmediği ancak uzun zamandır tehdit oluşturan yük azalmasından kaynaklı maliyetlerin yükselerek finansal risklerin arttığı, ayrıca kısa mesafeli taşımaların covid-19 sebebiyle limanlara varış ve bekleme sürelerinin uzamasından kaynaklı zarar riskleri oluşturduğu gözlemlenmektedir.
Virüsün yayılma riskine ve süresine yönelik öngörülerde belirsizlik bulunmaktadır. Belirsizliği yönetmekte çok zordur. Ancak Türkiye Cumhuriyeti büyük bir devlet olup sürecin başından itibaren ciddi tedbirler almış ve almaya devam etmektedir. Bu süreci dünya ortalamasının çok altında zararlarla atlatacağıma inancım yüksektir.
Tüm deniz dostlarımın bu zor günlerinde rüzgarı kolay puruvası neta olsun.
Dr. Kürşat BAL
