Muğla'nın Bodrum ilçesindeki tersanelerde yapılarak dünyanın dört bir yanına ihraç edilen Bodrum'un ahşap gulet tekneleri yok olma tehlikesi ile karşı karşıya. Bodrum tersanelerinde 1990 ile 2010 yıllarında altın çağını yaşayan ve her yıl en az 20 guletin denize indirilirken, ahşap guletleri yapan ustaların bir bir yaşamını yitirmesi yenilerinin yetişmemesi ve maliyetlerinin artması sektöre sert darbe vurdu.
Gulet yapımı durma noktasına geldi
Muğla'nın Bodrum ilçesine bağlı Kızılağaç köyünde yaşayan evli ve iki çocuk iki torun sahibi 62 yaşındaki son gulet ustası Muhittin Kızılağaç çalıştığı tersanede guletlerin yok olma tehlikesi ile karşı karşıya kaldığını anlattı. Bodrum'da 1500'lü yılların başında yapımına başlanan ve yaklaşık 500 yıldır ticari amaçlı son 40 yıldır ise turistik ilçede turizm ve mavi yolculuk amaçlı kullanılan guletlerin yok olma tehlikesi ile karşı karşıya kalındığını belirten Kızılağaç şöyle konuştu;
“Bodrum'da tam 500 yıldır yapılan guletler 2010 yılına kadar sıklıkla yapılıyordu. Son yıllarda ustaların yaşamını yitirmesi, ahşap guletlerin masrafının katlanarak artması sektörde sert düşüşe neden oldu. Guletin son tekne yapım ustası benim ne yazıkki arkadan gelende, yetişende yok”
Guletin maliyeti 3-12 milyon Euro arasında
Tersanelerde 10 yaşından bu yana gulet tekne yapımı ile uğraştığını ve son olarak 2016 yılında yaptığı guleti denize indirdiğini belirten Kızılağaç sözlerini sürdürdü;
“16-50 metre uzunluğu arasında yapılan guletler rahat yolculuğu, geniş yapısı ve her türlü dalgaya dayanıklı olması nedeniyle hem mavi yolculukta çok kullanılmış hem de Güney Afrika'dan İrlanda'ya, Yeni Zelanda'dan tüm Akdeniz ülkelerine ihraç ediliyordu. Bu guletler yüzlerce yıl Ege ve Akdeniz'de ticari amaçla kullanıldı. Hem yelken hem motor gücüyle kullanılıyor. Ancak sektörün geldiği noktada bir guletin 3-12 milyon Euro'ya mal olması nedeniyle cazibesini kaybetti. Bu gidişle guletleri artık müzelerde görürüz”
‘Sipariş veren yok’
Kızılağaç ayrıca “Şu anda tersanelere gulet siparişi veren yok. İlgili kurumlar ve bakanlık bu konuda bir önlem alırsa 500 yıllık bir tarihin yok olması önlenmiş olur” ifadelerini de kullandı. Bodrum guletlerini yaşatmak için ise Bodrum'da yaklaşık 34 yıldır Bodrum Kupası Uluslararası Yelkenli Ahşap Yat Yarışmaları düzenlenmektedir. Yarışlara her yıl 150’ye yakın ahşap ve gulet tekne ile 2500 denizci ve turist katılıyor.