Yunan Denizcilik İşbirliği Komitesi (GSCC) için S&P Global Market Intelligence tarafından yapılan bir analize göre, Yunan armatörler tarafından imzalanan yeni inşa sözleşmeleri mart ayına kadar olan yılda toplam gros tonaj, gemi sayısı ve ölü ağırlık tonajında %50'nin üzerinde artış gösterdi. Rakamlara göre Yunanistan'ın sipariş defteri toplam 33,1 milyon DWT ve 22,9 milyon GT'lik 373 gemiden oluşuyor. Bu rakam Yunanlı armatörler için sipariş edilen 112 petrol tankeri, 32 kimyasal madde ve ürün tankeri, 77 sıvılaştırılmış gaz tankeri, 107 cevher ve dökme yük gemisi, 35 konteyner gemisi ve 10 kargo gemisini kapsıyor.
Mevcut filoya ilişkin genel rakamlar, Yunan şirketlerin kontrolü altındaki 4.212 gemiyi gösteriyor. Bu rekor bir seviye ve mart 2023'te kaydedilenden 102 gemi daha fazla. Toplam tonaj 5,9 milyon DWT artışla 355,2 milyon DWT'ye ve 3,91 milyon GT artışla 208,3 milyon GT'ye ulaştı.
Clarksons, 2023 gemi inşa pazarı incelemesinde, Yunan denizcilik şirketlerinin 2022'ye kıyasla yeni inşa yatırımlarında %60 daha fazla taahhütte bulunduğunu belirtti. Yunanistan'ın 18 milyar dolarlık harcaması, Avrupalı armatörlerin 2018'den bu yana ilk kez Asyalı armatörlerden daha fazla yatırım yapmasına yardımcı oldu. Clarksons, Yunan yatırımlarının 2013'ten bu yana DWT bazında en yüksek yatırım olduğunu söyledi.
GSSC verilerine göre, Yunan kontrolündeki gemiler ortalama 13,7 yaşında ve 18,2 yıl olan dünya ortalama filo yaşının 4,5 yıl altında kalıyor.
Segment dalgalanmaları
Genel rakamlar artarken, son 12 ayda gemi türüne göre filo kompozisyonundaki değişiklikler incelendiğinde kazananlar ve kaybedenler net bir şekilde görülüyor. Gemi sayısı ve DWT bakımından en büyük artış, gemi sayısının 96 veya 8,0 milyon DWT arttığı dökme yük gemilerinde gerçekleşti. Konteyner gemileri, kargo gemileri ve sıvılaştırılmış gaz tankerleri de gemi sayılarında ve DWT'lerinde artış kaydetti. Filo kayıplarının çoğunluğunu tankerlere ilişkin rakamlar oluşturdu. Petrol tankerlerinin sayısı 12 gemi veya 3,2 milyon DWT azalırken, kimyasal madde ve ürün tankerleri 19 gemi veya 985.552 DWT azaldı. Yolcu gemileri ise tek bir gemi ve 3.404 DWT azaldı. Yunan filosu dünya filosuyla karşılaştırıldığında, Yunan armatörlerin dünya tanker filosunun %23,7'sini, cevher ve dökme yük filosunun %16,1'ini ve sıvılaştırılmış gaz filosunun %10,1'ini kontrol ettiği görülüyor.
Rakamlar, bulker taşıyıcı, kargo ve diğer yük gemisi kategorilerinde dünya filosundaki Yunan kontrolünde bir artış olduğunu, diğer kategorilerde ise hafif düşüşler yaşandığını gösterdi.
GSCC raporu aynı zamanda Yunan sahipli gemilerin tercih ettiği bayrakları da gösteriyor. Kayıtlar dünya genelinde yaklaşık 32 bayrağa yayılmış durumda. Yunan bayrağı, Yunan sahipli filonun %11,8'ini oluşturarak 496 gemiyle üçüncü sıradaki yerini korudu ve tonaj bakımından 1 milyon DWT ve 391.129 GT'lik hafif bir düşüşle 51.694.269 DWT ve 30.759.394 GT'ye geriledi. Filo bakımından Yunanistan'ın önünde sırasıyla 1.159 ve 1.096 Yunan sahipli gemiyle Liberya ve Marshall Adaları yer aldı. Liberya 79 gemilik artışla Yunan filosunun %27,5'ine sahip olurken, Marshall Adaları 34 gemilik artışla %26,0'a ulaştı. Kıbrıs 19 gemi kazanarak %5,6'ya ulaşırken, Portekiz'in iki ek gemisi %0,3'e ulaştı. Tonaj bakımından Liberya 104,2 milyon DWT ile Yunan sahipli filonun %29,3'ünü, Marshall Adaları ise 86,4 milyon DWT ile Yunan sahipli filonun toplam DWT'sinin %24,3'ünü temsil etmektedir.
Geri kalan bayraklardan Malta 23 gemiyle filonun %12,7'sini, Bahamalar sekiz gemiyle %4,8'ini, Panama, Bermuda ve Man Adası ise ikişer gemiyle sırasıyla %7,8, %0,5 ve %0,5'ini kaybetti.
Filonun seçilen klas kuruluşlarına ilişkin rakamlar ilk üçte bir değişiklik olduğunu gösterdi. Gemi sayısına göre ClassNK, 2023'te 801 olan gemi sayısını 825'e çıkararak ilk sırada yer aldı. Lloyd's Register Mart 2023'te 742 olan gemi sayısını 761'e çıkararak gümüş madalya alırken ABS üçüncü sırada yer aldı ve 2023'te 753 olan gemi sayısını 748'e düşürerek ilk sekiz arasında gemi sayısını düşüren tek klas kuruluşu oldu.
Analizde, ClassNK gemi sayısı bakımından listenin başında yer alırken, ABS'nin hem DWT hem de GT bakımından Yunan kontrolündeki filonun başında yer aldığı kaydedildi.
Kaynak: seatrade-maritime.com
