Enerji güvenliği söz konusu olduğunda stratejik bir konumda bulunan Türkiye, her yıl ciddi bir enerji talebi, üretimi ve yatırımına ihtiyaç duyuyor. Bu çerçevede Türk dünyasını transit yolla birleştirecek ʹHazar koridoruʹ, Rusya krizine karşı bölge ekonomisini canlandıracak. Türkiye sınır hattını defalarca ihlal eden Rus savaş uçaklarının vurulmasının ardından iki ülke arasında başlayan diplomatik kriz sürüyor. Bu süreçte Rusya birçok ekonomik yaptırım uygularken, Türkiye ise alternatif yollara başvurdu. Dış ticarette güvenli rota arayışları gündeme gelirken, ekonomi bakanlığı geçtiğimiz hafta yaptığı Türkmenistan ziyaretinde ʹHazar koridoruʹ vurgusu yaptı. Ekonomi Bakanı Mustafa Elitaş konu ile ilgili oalrak ˮBugün Türk dünyasını lojistik anlamda birleştiren bir yola ihtiyacımız var. Bu yol, Hazar koridorudurˮ ifadelerini kullandı. ENTEGRASYONU SAĞLAYAN ÜLKE TÜRKİYE Asya ve Avrupaʹyı Hazar Denizi üzerinden bağlayacak bu hattın önemli bir bölümünü Orta Asya ülkeleri oluşturuyor. Türkiye ile işbirliğinde ise Türkmenistan, Kazakistan ve Azerbaycan başı çekiyor. Birçok ülke bu koridora büyük önem veriyor ve yatırım yapıyor. Bakü-Tiflis-Ceyhan (BTC) Ham Petrol Hattı, Bakü-Tiflis-Erzurum (BTE) doğalgaz Boru Hattı, Hazar Geçişli Doğalgaz Boru Hattı, Trans Anadolu Boru Hattı (TANAP) yapılan yatırımlar arasında yer alıyor. Ayrıca Hazar koridorunun altyapısını geliştirecek bu yatırımlar, Çinʹe kadar uzanacak ve Türkiyeʹnin konumunu güçlendirecek. DÜNYANIN KONUŞTUĞU PROJE TANAP Azerbaycanʹın Hazar Deniziʹndeki Şah Deniz-2 Sahasıʹndan çıkarılacak doğal gazı Türkiyeʹye ve Türkiye üzerinden Avrupaʹya taşıyacak olan Trans Anadolu Doğal Gaz Boru Hattı Projesiʹnde (TANAP) ilk gaz akışının 2018ʹde başlaması planlanıyor. Türkiyeʹnin Gürcistan sınırında Ardahan ili Posof ilçesi Türkgözü köyünden başlayan proje, Ardahan, Kars, Erzurum, Erzincan, Bayburt, Gümüşhane, Giresun, Sivas, Yozgat, Kırşehir,Kırıkkale, Ankara, Eskişehir, Bilecik, Kütahya, Bursa, Balıkesir, Çanakkale, Tekirdağ ve Edirneolmak üzere 20 il, 67 ilçe ve 600 köyden geçecek. Yunanistan sınırında Edirneʹnin İpsala ilçesinde son bulacak proje bu noktadan itibaren Trans Adriyatik Doğal Gaz Boru Hattıʹna bağlanacak. CEYHANʹDAN DÜNYA PAZARINA Toplam uzunluğu bin 768 km olan Bakü-Tiflis-Ceyhan boru hattının, bin 78 kmʹsi Türkiye sınırları içerisinde 10 il ve 330 köyden geçiyor. Baküʹden başlayıp, Ceyhanʹda son bulan bir boru hattı ile başta Azeri petrolü olmak üzere bölgede üretilecek petrollerin Ceyhanʹa taşınması ve buradan da tankerlerle dünya pazarlarına ulaştırılması planlandı. Bu proje ile Türkiye, geçiş hakkından kaynaklanan ek gelir imkanının yanında, hisse sahibi olduğumuz yatırımlardan da kazanç sağlıyor. Jeopolitik gücünü bu proje ile sağlamlaştıran Türkiye, ayrıca, Türk Boğazlarıʹndaki aşırı trafik yükünden kaynaklanan geçiş risklerinin en aza indirilmesi açısından da açık ve önemli bir avantaj sağlıyor. BAKÜ-TİFLİS-ERZURUM (BTE) DOĞAL GAZ BORU HATTI Hazar bölgesi gaz kaynaklarının ülkemize ve Avrupa pazarlarına taşınmasını amaçlayan 690 km uzunluğundaki Bakü-Tiflis-Erzurum (BTE) Doğal Gaz Boru Hattıʹnda (Şah Deniz Projesi) 2007 yılı Temmuz ayı itibarıyla doğalgaz sevk edilmeye başlandı. Bu proje ile Azerbaycan (Şahdeniz) doğalgazının Gürcistan üzerinden ülkemize taşınması amaçlandı. HAZAR GEÇİŞLİ DOĞALGAZ BORU HATTI Türkmenistanʹdan alınan doğalgazın Türkiyeʹye ve Türkiye üzerinden Avrupa pazarına ihracı için Hazar Geçişli Doğalgaz Boru Hattı süreci başladı. Rusya ile Ukrayna arasında yaşanan doğalgaz krizi, Türkmen doğalgazının yanı sıra Kazak doğalgazının da Hazar geçişli bir boru hattı ile batı pazarlarına ulaştırılması ihtiyacını doğurdu. Bu bağlamda Kazak ve Türkmen doğalgazı, Hazar Denizi altından döşenecek bir boru hattıyla Azerbaycanʹa ve ardından ülkemize gelecek. 7DENİZ