Sektörde yaşanan kriz nedeniyle 2016’dan bu yana büyük daralma yaşayan kruvaziyer turizminde, global şirketlerin rotayı yeniden Türkiye’ye çevirmesi ile umutlar yeşerdi. 2020’de güçlü bir toparlanma bekleyen sektör, parlak günlere geri dönüşün ise 2021’de başlamasını bekliyor. Türkiye Liman İşletmecileri Derneği (TÜRKLİM) Yönetim Kurulu Üyesi Aziz Güngör, Galataport’un 2020 yılında hizmete girecek olmasıyla birlikte İstanbul’un yeniden gemi firmalarının radarına girdiğine dikkat çekti. Güngör, “2021 ve takip eden birkaç yıl içerisinde İstanbul’un hızla toparlanarak, kriz öncesi gemi ve yolcu sayılarına dönmesini bekliyoruz” dedi.
Gemi seferleri açısından bakıldığında sektörün en iyi yılı 2011 oldu. O yıl Türkiye’ye bin 623 gemi seferi ile 2.19 milyon yolcu geldi. Yolcu sayısı bakımından en iyi yıl ise 2013 yılı oldu ve bin 542 gemi seferi ile 2.24 milyon yolcu Türkiye’yi ziyaret etti. 2018 yılını 247 gemi seferi ve 214 bin yolcu ile kapatan sektör, bu yıl eylül sonu itibarıyla 271 gemi seferiyle 231 bin yolcu ağırladı. Aziz Güngör, yıl sonu için 315 civarında gemi seferi ile yaklaşık 320 bin yolcuya ev sahipliği yapılacağını öngördüklerini söyledi.
2020 ile birlikte Türkiye kruvaziyer turizminde güçlü bir toparlanma dönemine girileceğini ifade eden Güngör, “Bugünden gelen gemi rezervasyonlarına baktığımızda özellikle 2021 ve 2022 yıllarında hızlı büyüme ivmesi öngörüyoruz. Tüm bunları söylerken dünya çapında her yıl yüzde 10’a yakın bir hızla büyüyen küresel kruvaziyer pazarının da adeta altın yıllarını yaşadığını belirtmemiz lazım. Ülkemiz sunduğu cazibe ile kruvaziyer turizmi için vazgeçilmez bir pazar” dedi.
Planlamalar 3 milyon yolcuya göre yapılmalı
Öte yandan inşası devam eden Galataport’un 3 gemiyi kapsayan kısıtlı bağlama kapasitesinin, İstanbul’a yönelmesi beklenen büyük talebi karşılamakta zorlanacağını dile getiren Güngör, “İstanbul 2018 yılında 13.5 milyon turist ağırladı. Bu sayı 2019’da önemli ölçüde arttı. Bu bağlamda, bir dünya markası olan şehrin kruvaziyer turizmindeki hedefi, yılda bin 500 gemi seferi ile 3 milyon yolcu olmalı” dedi. Bu hedef doğrultusunda atılan somut adımları memnuniyetle karşıladıklarını ifade eden Güngör, şunları söyledi: “Bildiğiniz üzere 2020-2022 yıllarını kapsayan Yeni Ekonomi Programı dahilinde İstanbul Yenikapı Kruvaziyer Limanı etüt projesinin yapılarak yap-işlet-devret (YİD) modeliyle 2022'ye kadar hayata geçirilmesi planlandı. Bu çok heyecan verici bir gelişme. Yeni İstanbul Havalimanı ile entegre edilecek mega bir Ana Kruvaziyer Limanı çok uzun zaman geçmeden İstanbul’u Akdeniz’in ve Avrupa’nın en çok kruvaziyer gemi ve yolcusu ağırlayan ilk 3 limanı arasına sokacak. Unutulmamalıdır ki 2.5 milyon yolcu ile bugün Akdeniz’in en yoğun ana kruvaziyer limanına ev sahipliği yapan Barselona’ya 90’lı yıllardan önce kruvaziyer gemiler uğrak dahi yapmıyorlardı.”
Ekonomiye yıllık 700 milyon dolar katkı
Kruvaziyer turizminin Türk ekonomisine olan yıllık katkısını değerlendiren Güngör, “Gemilerin limanlarımıza, hizmet ve mal tedarikçilerine sağladığı geliri, yolcu ve mürettebatın ziyaret edilen destinasyonlarda yaptığı doğrudan harcamaları, gemilerin resmi kurumlara ödediği harçlar ve katkı paylarını, istihdama sağladığı katkıyı tümüyle dikkate almamız gerekir. Bu bakış açısıyla değerlendirecek olursak, ekonomiye yaklaşık 700 milyon dolarlık katkı sağlandığını söyleyebiliriz. Ancak kriz dönemi olarak niteleyebileceğimiz 2016-2019 yıllarında bu katkının çok büyük bir oranda azaldığını belirtmemiz gerekir” diye konuştu.