Türk Armatörlerinin Kurumsallaşma Düzeyinin Analizi ve Kurumsallaşma Önerileri konulu seminer düzenlendi. İMEAK Deniz Ticaret Odası (DTO) salonunda yapılan seminere, Dokuz Eylül Üniversitesi Denizcilik Fakültesi Denizcilik Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Selçuk Nas, İMEAK Deniz Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Tamer Kıran, İMEAK DTO Meclis Başkanı Salih Zeki Çakır ve yönetim kurulu üyeleri, Türkiye Denizcilik Federasyonu Başkanı Erkan Dereli, KOSDER Yönetim Kurulu Başkanı Hüseyin Kocabaş ile akademisyenler ve sivil toplum kuruluşu temsilcileri katıldı.
Seminerde sunum yapan Yaşar Üniversitesi Öğretim Görevlisi Oya Turhaner, Türk armatörlerinin kurumlaşamamasının nedenlerini ve önerilerini dile getirdi. Aynı zamanda doktora tezi olan sunumda çalışmasını, “Örgüt Teorisi”, “Çalışmanın modeli ve kapsamı”, “Kurumsallaşma düzeyi bulguları” ve “Kurumsallaşma önerileri” olarak dört ana başlıkta anlattı.
Amaç ve süreklilik kurumsallaşmaya yol açıyor
Türk armatörlerle yüz yüzde görüşerek yaptığı araştırmada önemli istatistik verilere de yer veren Turhaner, kurumsallaşmada, kurumların amaçları, sürekliliği, içinde bulunulan kültür yapısı ile oluşturduğu ilişkileri, kurumlardaki değişim ve parçalardan oluşmasının kurumsallaşmaya yol açtığına işaret etti.
Tam kurumsallaşma süreci tamamlanmadı
Kurumsallaşmaların özdeğerlendirmelerinde işletmelerin kendilerini yüzde 39 tam kurumsallaşmış, yüzde 47 kısmen kurumsallaşmış bulduğunu ifade eden Turhaner, ön kurumsallaşma aşamasının ise tamamlandığı ancak tam kurumsallaşma sürecinin henüz tamamlanmadığını kaydetti.
Aile Konseyi ile Aile Anayasası oluşturulmalı
Denizcilik sektörünün 2008’den bu yana mevcut uygulamalar ve gelecek planları konusunda krizin mali ve manevi etkisi altında olduğuna işaret eden Turhaner, “Olumsuzlukların, belirsizliklerin ve dezavantajların azaltılması için aile konseyi ile aile anayasası oluşturulması ve kurumsallaşma konusunda dış destek almasının” ön açıcı olacağını ifade etti.
Armatörler ve gemi işletmeciliği faaliyetini üstlenen işletme sahiplerinin kurumsallaşma ile ilgili “Denizcilikte kurumsallaşma olmaz, iş başında beklenilmesi gerekir, profesyonellere güven olmaz” görüşünde olduğuna dikkat çeken Turhaner, “Yetkilerin profesyonellere hatta bir sonraki nesle veya aile üyelerine delege edilmesi noktasında ataerkil aile yapısı ve kurumsallaşma karşıtı görüşlere yer veriliyor” dedi.
DTO Başkanı Kıran’dan ‘denge’ vurgusu
Sunum ardından soru-cevap-öneri kısmında konuşan İMEAK DTO Başkanı Kıran, armatör ailelerin hedefleri doğrultusunda kurumlaşmalarının sağlanmasının önündeki engellerin kaldırılması gerektiğini söyledi. Ailelerin komple işin içinden çekilerek profesyonellere teslim edilmesinin de mantıklı olmadığını belirten Kıran, “Hem ailenin devamı hem de belli bir kurumsallaşma gerekiyor. Ancak bunu yaparsak sorunların üstesinden gelebiliriz” dedi.
Yapılan araştırmada öne çıkan başlıklar
Türkiye’de deniz taşımacılığı sektöründe gemi sahibi veya gemi işletmecisi olarak faaliyet gösteren aile işletmelerinin kurumsallaşma düzeyinin tespiti için yapılan bu çalışma bu alanda yapılan nadir çalışmalardan biri.
Çalışmada en çok incelenen konular, planlama, kurumsal güç, insan kaynakları, personel eğitimi, profesyonelleşme, çevreye uyum, formalleşme, kontrol, esneklik, yönetim yapısı ve felsefesi, karmaşıklık ve örgüt yapısı oldu.
ÇİMEN GÜMÜŞ - 7DENİZ
