Dünyanın en büyük elektrikli römorkör filosunun sahibi olan GİSAŞ, yenilikçi çözümleri ve hamleleriyle adını çoktan Türkiye sınırlarının dışına taşımış kurumlarımızdan bir tanesi. “Bugün geldiğimiz noktada GİSAŞ, dünyanın ilk sıfır emisyonlu tam elektrikli römorkörünü sipariş ederek, 2019’da hizmete almış; bununla da yetinmeyerek inşa ettirdiği 3 ilave elektrikli römorkör ile dünyanın en büyük elektrikli römorkör filosuna sahip olmuştur. Tüm dünyanın emisyon azaltımı konusunu sürekli konuştuğu ancak çok da aksiyon almadığı dikkate alındığında; GİSAŞ olarak vizyoner, çevreci ve aynı zamanda cesaret gerektiren bu yaklaşımımızın ülkemiz adına çok büyük gurur kaynağı olduğunu düşünüyorum. GİSAŞ geliştirdiği vizyoner hizmetler ile ülkemizin değil dünyanın da gıpta ettiği bir şirket durumundadır” diyen GİSAŞ Yönetim Kurulu Başkanı Aydın Alaftan ile dünden bugünlere, bugünlerden de yarınlara uzanacak bir sohbet gerçekleştirdik…
Sohbetimize GİSAŞ hakkında genel bir bilgi alarak başlayalım isteriz.
Öncelikle ana faaliyet alanımız olan gemi inşa sanayimizin çok kısa da olsa geçmişinden bahsetmek isterim. Biliyorsunuz Türkiye gemi inşa sanayimiz 600 yıllık bir geçmişe sahip ve dünyanın halen faaliyette olan en eski tersanesi yani Haliç Tersanesi ülkemizde bulunuyor. Bu nedenle gemi inşa sanayi ülkemiz için geleneksel olduğu kadar stratejik olarak da çok önemli bir sektör diyebiliriz. Yüzyıllardır süren gemi inşa tecrübemiz doğal olarak uluslararası rekabette dayanaklı ve atak olabildiğimizin de çok önemli bir göstergesi. Müteşebbis sanayicilerin yer aldığı sektörümüzde; emek yoğun, inovatif bir ağır sanayi kolu olarak problemlerimiz için ortak çözümler geliştirmek, birlikte hareket edebilmek olmazsa olmazımız. İşte GİSAŞ Gemi İnşa Sanayi A.Ş.’nin kuruluşunun temel amacı tam da bu iş birliği ihtiyacına ve rekabette öne çıkma hırsına dayanıyor. GİSAŞ; müteşebbis tersanecilerimiz tarafından ortak hareket edilebilecek alanlarda denizcilik ve gemi inşa sanayimiz için yüksek kaliteli hizmetler ve ürünler sunmak amacıyla kurulmuştur. Çoklu paydaşların ortak girişimi olan GİSAŞ’daki temel yaklaşımımız öncelikle denizcilik sektörümüzde yüksek önem arz eden emniyet, çevre koruma ve sürdürülebilirlik odaklı çalışmalar yürütmek ve sektörümüzün rekabetçi kalabilmesi için minimum maliyetle maksimum fayda sağlayacak yenilikçi çözümler oluşturmaktır. Bu misyonla kuruluşundan bu yana hizmet yelpazemizi de değişen dünyaya uyum sağlayacak şekilde geliştirmekteyiz. Bugün geldiğimiz noktada GİSAŞ “Dünya’nın ilk sıfır emisyonlu tam elektrikli römorkörünü” sipariş ederek, 2019’da hizmete almış; bununla da yetinmeyerek inşa ettirdiği 3 ilave elektrikli römorkör ile “Dünyanın en büyük elektrikli römorkör filosu”na sahip olmuştur. Tüm dünyanın emisyon azaltımı konusunu sürekli konuştuğu ancak çok da aksiyon almadığı dikkate alındığında; GİSAŞ olarak vizyoner, çevreci ve aynı zamanda cesaret gerektiren bu yaklaşımımızın ülkemiz adına çok büyük gurur kaynağı olduğunu düşünüyorum. GİSAŞ geliştirdiği vizyoner hizmetler ile ülkemizin değil dünyanın da gıpta ettiği bir şirket durumundadır. 
Yenilikçi yaklaşımlarınıza değinmeden evvel GİSAŞ’ın günümüzde hangi alanlarda faaliyet gösterdiğini bizlere aktarır mısınız?
GİSAŞ, denizcilik sektörüne geniş bir hizmet yelpazesi sunmaktadır. Bu hizmetler arasında Kılavuzluk ve Römorkaj, Grit Satışı, Çevre Danışmanlık ve Çevre Yönetim Hizmetleri, Acil Müdahale Hizmetleri, Liman Hizmetleri ve Tersane hizmetleri bulunmaktadır. Bu hizmetler, sektördeki güvenlik, çevre koruma ve verimliliği artırmayı amaçlamaktadır. Özellikle çevre dostu teknolojiler ve deniz güvenliği odaklı projelerle sektörde önemli kazanımlar sağlanmıştır.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının verdiği yetki ile 2011 yılından beri; İstanbul, Kocaeli ve Yalova’da; gemi inşa, gemi inşa yan sanayi, yat limanı ve çekek alanlarından oluşan toplam 60 tesise devamlı Çevre Danışmanlık hizmeti vermekteyiz. Proje bazlı belirli süreli işlerde ise Türkiye’ye hizmet verebiliyoruz.
Acil Müdahale kapsamında, 2010 yılından bu yana Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının Tuzla Aydınlı Koyunda yer alan kıyı tesisleri için onayladığı Ortak Risk Değerlendirme ve Acil Müdahale Planının hem organizasyonunu üstlenmekte hem de yürütücüsü olarak görev almaktayız. Ayrıca, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığından almakta olduğumuz Denizde Acil Müdahale Yetkisi dahilinde Tuzla Aydınlı Koyu’ndaki 47 kıyı tesisi ile sözleşmemiz bulunmaktadır.
10 çevre mühendisi, 1 su ürünleri mühendisi, 1 kimya mühendisi ve 2 biyologdan oluşan tecrübeli ve güçlü kadromuz ile sektöre her daim destek vermekteyiz. 
Gelelim yenilikçi yüzünüze… Dünyanın ilk en büyük elektrikli römorkörü bünyenizde bulunmakta. Bu yenilikçi yaklaşımımız hangi projelerle devam edecek?
GİSAŞ, dünyanın ilk tamamen elektrikli römorkör filosunu bünyesine katarak, denizcilik sektöründe sürdürülebilirlik ve karbon azaltımı konusunda önemli bir adım atmıştır. Bu yenilikçi yaklaşım, limanda kullanılan mevcut dizel motorlu römorkörlerin tamamen elektrikle şarj edilebilenlerle değiştirilmesiyle ilerleyecektir. Gelecekte, hidrojenle çalışan römorkörlerin ve diğer çevre dostu deniz araçlarının kullanıma alınması planlanmaktadır. Ayrıca, liman tesislerinin karbonsuzlaştırılması, enerji verimliliği ve yeşil enerji uygulamaları da projeler arasında yer almaktadır. 
Birazda teknolojik altyapınıza değinmek isteriz. Römorkaj ve pilotaj işlemlerinde kullandığınız ekipmanların teknoloji olarak seviyesi, bu alandaki Ar-Ge çalışmalarınızın önemi gibi konuları aktarır mısınız?
GİSAŞ, römorkaj ve pilotaj hizmetlerinde en son teknoloji ekipmanlar kullanarak operasyonel verimliliği artırmaktadır. Bu ekipmanlar arasında, özellikle elektrikli römorkörler (ZEETUG'lar) dikkat çekmektedir. Bu römorkörler, sıfır emisyon hedefiyle tamamen elektrikle çalışmakta olup, yüksek verimlilik ve düşük bakım gereksinimi sunmaktadır. Ayrıca, römorkaj işlemleri için kullanılan teknolojiler, gemi manevralarını güvenli ve hızlı hale getiren gelişmiş sensörler, otomasyon sistemleri ve ileri düzey navigasyon ekipmanlarıyla donatılmaktadır. GİSAŞ, Ar-Ge yatırımlarıyla bu alandaki teknolojileri sürekli geliştirerek sektördeki liderliğini sürdürmektedir. 
Tuzla Tersaneler bölgesinde römorkaj ve pilotaj hizmetlerinizde karşılaştığınız en büyük zorluklar nelerdir?
Tuzla Tersaneler Bölgesi'nde römorkaj ve pilotaj hizmetlerinde karşılaşılan en büyük zorluklar, özellikle yoğun trafik ve gemi manevralarındaki hassasiyet gerekliliğidir. Ayrıca, deniz koşulları, gemi boyutlarının büyüklüğü, hava durumu ve zaman zaman dar alanlar gibi etkenler de operasyonların zorluğunu artırmaktadır. Bu zorluklarla başa çıkabilmek için yüksek teknolojiye sahip ekipmanlar kullanılıyor ve ekipler sürekli eğitimlerle yetkinliklerini artırmaktadır. 
Çevre ve teknoloji her sektör gibi bizim sektörümüzün de ana gündemi, GİSAŞ, bu alanda nasıl bir misyonu benimsemiş durumda. Hem teknolojik yatırımlarınızın gelişimindeki parametreleri hem de çevre konusundaki hassasiyetinizi bilmek isteriz.
GİSAŞ, çevreye duyarlı teknolojiler ve sürdürülebilirlik alanında önemli yatırımlar yapmaktadır. Liman karbon azaltımı projesi çerçevesinde, sıfır emisyonlu, elektrikli römorkörler filoya dahil edilmiştir. Bu yaklaşımın devamı olarak, gelecekte hidrojenle çalışan römorkörler ve liman altyapılarında çevre dostu teknolojiler kullanılacaktır. Çevre hassasiyetiyle; denizcilik faaliyetlerinde emisyonları azaltma, yeşil enerji üretimi, atık yönetimi ve enerji verimliliği üzerine de çalışmalar sürdürülmektedir.
Diğer taraftan römorkaj hizmetleri, acil müdahale hizmetlerinde veya tersaneler bölgesinde hizmetlerinde çevresel etkileri nasıl yönetmektesiniz?
GİSAŞ, römorkaj ve acil müdahale hizmetlerinde çevresel etkileri minimize etmek için önlemler alır. Çevreye duyarlı römorkörler kullanılarak, emisyonların azaltılması sağlanmaktadır. Ayrıca, deniz kirliliği gibi acil durumlara müdahale etmek için eğitimli ekipler ve özel donanımlar ile hızlı müdahale stratejileri oluşturulmuştur. Tersaneler bölgesindeki hizmetlerde, atık yönetimi, sıfır atık uygulamaları ve çevre dostu teknolojilerle çevresel etkiler kontrol altında tutulmaktadır. GİSAŞ, çevresel sorumluluklarını en yüksek seviyede tutarak, sürdürülebilir bir denizcilik operasyonu yürütmektedir.
GİSAŞ olarak, bölgemizdeki tüm kirlilik ihbarlarının kontrolü Tuzla Bölge Liman Başkanlığı ile koordineli olarak hızlı bir şekilde tespit edilmekte ve yine bölgemizde yer alan kıyı tesisleri ile koordineli olarak gerekli müdahaleler gerçekleştirilmektedir.
Bölgemizde 2010 yılından bu yana büyük ölçekli bir kirlilik meydana gelmemiş olup, 1.seviye 8 adet kirlilik olayına GİSAŞ tarafından başarı ile müdahale gerçekleştirilmiştir. Tüm müdahale süreçleri; idarenin bilgilendirilmesi, kirlenme ve yayılımın tespiti, denizde bariyer ve müdahale operasyonu, gemi ve kıyı temizliği çalışmaları, atık yönetimi ve deniz suyu izleme çalışmaları ile raporlamaların ve yer aldığı yoğun bir çalışma gerektirmektedir.
GİSAŞ, sahip olduğu konumu ile kıyı tesislerine ulaşılabilirliğinin getirdiği avantajı kullanarak, tecrübeli çevre ve deniz ekipleri de üstlenmiş olduğu acil müdahale görevini 7/24 başarıyla sürdürmektedir. 
Temiz Tuzla Hizmetinizi 2003 yılından bu yana kamuyla beraber yürütmektesiniz. Bu hizmetlerinizin başta Tuzla ve tabii ki akabinde Marmara Denizine katkısını nedir? Bu konuda elinizde verisel bilgiler mevcut mudur?
GİSAŞ, 2003 yılından itibaren "Temiz Tuzla" deniz süpürgesiyle Tuzla ve Marmara Denizi'ne önemli katkılar sağlamaktadır. Bu hizmet, deniz yüzeyindeki kirleticilerin toplanarak deniz ekosisteminin korunmasına yardımcı olur. Tuzla'daki deniz kirliliği ile mücadele, bölgenin çevre sağlığını iyileştirmek ve denizcilik faaliyetlerinin sürdürülebilirliğini sağlamak adına büyük bir öneme sahiptir. Temiz Tuzla Deniz Süpürgesi, 2022 yılında 897 saat çalışmış, 145,75 konteyner çöp toplamış olup performansı %17,44 olarak belirlenmiştir. 2023 yılında ise 1428,67 saat çalışmış, 268,75 konteyner çöp toplamış olup performansı %18,62 olarak belirlenmiştir. 
Yıl içerisinde yürüttüğünüz tatbikatlar ve bu tatbikatların sayısı hakkında bilgi verir misiniz?
GİSAŞ, Tuzla Aydınlı Koyu’nda sözleşmeli bulunduğu 48 adet kıyı tesisinin Acil Müdahale Planları kapsamında yılda 2 defa Deniz Kirliliğine Hazırlıklı Olma ve Acil Müdahale Tatbikatlarını gerçekleştirmektedir. Yapılan bu tatbikatlar ile kıyı tesislerinin acil müdahale planlarının uygulanabilirliği, görevli personel ve ekipmanların yeterliliği değerlendirilmektedir. 2011 yılında İstanbul Boğazında düzenlenen Ulusal Tatbikata’da katılım sağlayan GİSAŞ, 2010 yılından bu yana Tuzla Aydınlı Koyu’nda 29 adet tatbikat gerçekleştirilmiştir. Son tatbikatımızın tarihi 29 Kasım’dır.
Sürdürülebilirlik konusunda attığınız adımlarınız nelerdi? Akabinde Borsa girişiminiz hakkında neler söylemek istersiniz?
GİSAŞ, sürdürülebilirlik alanında birçok önemli adım atmıştır. Bu adımlar arasında, tamamen elektrikli römorkör filosunun oluşturulması, çevre dostu teknolojilerin kullanımı ve karbon ayak izinin azaltılması yer almaktadır. Ayrıca, gemi inşa malzemelerinin ve çevre yönetimi süreçlerinin sürdürülebilir yöntemlerle iyileştirilmesi üzerine çalışmalar yapılmaktadır.
Borsa girişimi, GİSAŞ’ın sürdürülebilirlik stratejisinin bir parçası olarak, finansal şeffaflık ve büyüme hedefleri doğrultusunda önemli bir adım olmuştur. Bu, şirketin piyasa değerini artırmayı ve daha fazla yatırımcı çekmeyi amaçlamaktadır.
Kaynak: 7DENİZ DERGİSİ
