Ekol Denizcilik, 20 Ağustos tarihinden itibaren yürürlüğe girecek olan Denizcilik Çalışma Sözleşme (MLC 2006) ile düzenlenen denizde çalışma şartları çerçevesinde düzenlediği Gemi Aşçısı kurs eğitimlerine başladı. Denizde çalışma şartları ve moral motivasyonu doğrudan etkileyen önemli hususlardan biri de yemek imkanları, dolayısıyla aşçıların yetkinliği ve kumanyanın yeterliliği. Bu noktadan hareketle Sözleşme ile gelen birçok zorunluktan biri de gemilerde çalışan aşçıların yetkinliğine yönelik getirilen sertifika zorunluluğudur. Ülke olarak MLC 2006 Sözleşmesi’ni imzalamamakla birlikte armatörlerimizin yabancı bayrakta bulunan gemilerinde bayrak devletinin Sözleşmeye taraf olması ve Türk Bayraklı gemilerde ise kiracı firmaların talepleri bu zorunluluğa uyma gerekliliğini dikte etmektedir. Gemi aşçılarının sertifikalandırılmasına yönelik; Sözleşmenin Kural 3.2 Gıda ve yeme içme imkanları başlığı altında, yiyecek hazırlamaktan sorumlu gemi aşçısı olarak işe alınan gemiadamlarının, gemideki görevleri için eğitilmiş ve sertifikalandırılmış olmaları zorunluluğu yer almaktadır. Aynı başlıklı gerekliliklerin yer aldığı Standart A3-2 maddesi altında, armatörlere gemide aşçı olarak sözleşme yapacakları gemiadamlarının, eğitimli, sertifikalı ve üye ülkeye ait olan kurallar ve kanunlarla düzenlenmiş zorunlulukları karşılayacak yeterlilikte olmaları gerekliliği getirilmiştir. Ayrıca, Maddede alınacak eğitimin yetkili otorite tarafından onaylı veya tanınan bir eğitim kurumundan alınması, eğitim içeriğinin uygulamalı aşçılık, gıda ve kişisel hijyen, gıdaların stoklanması, stok takibi, çevrenin korunması, sağlık ve emniyet konularını içermesi belirtilmiştir. Sözleşmenin tavsiye nitelikli Rehber B.3.2. Maddesinde, İdare tarafından gemi aşçılarına, Gemi Aşçılarının Sertifikalandırılmasına Yönelik Sözleşmeye 1946 (No.69) göre yeterlilik verilmesi durumunda ilave sertifikalandırma yapılmayabilir şeklinde tavsiye edilmektedir. Bu tavsiye maddesi, ilk bakışta mevcut aşçı yeterliliğindeki gemi adamlarına muafiyet getiriyor şeklinde yorumlanabilir. Gemi aşçılarının sertifikalandırılmasına ilişkin 1946 yılında yürürlüğe giren Sözleşme; Gemi aşçılığı yapabilecek ehliyette olduğuna dair aşağıdaki maddeler uyarınca verilmiş bir diplomaya sahip bulunmadıkça, bu sözleşmenin uygulandığı bir gemide, hiçbir kimse gemi aşçısı olarak istihdam edilemez (Madde 3) hükümlerine amirdir. Ayrıca, aynı Sözleşmenin Madde 4 gereğince; Yetkili makam, mesleki sınavlar yapılması ve ehliyet belgeleri verilmesi için gerekli düzenlemeleri yapar. Hiç kimseye, • Yetkili makamca tespit edilecek asgari bir yaş haddine varmadıkça, •Yetkili makamca tespit edilecek bir müddet zarfında denizde hizmet etmiş olmadıkça, •Yetkili makamca emredilen bir sınavı başarı ile geçmiş olmadıkça, bir ehliyet belgesi verilmez. Öngörülen sınav, adayın yemek pişirme hususundaki kabiliyeti hakkında pratik bir denemeyi ve aynı zamanda gıda maddelerinin besleyici değeri, çeşitli ve dengeli yemek listesi hazırlama ile gemide erzakın işlenmesi ve muhafaza edilmesi hakkında testleri ihtiva etmelidir. Öngörülen sınav, doğrudan doğruya yetkili makam tarafından tertip edilebilip, diploma verilebileceği gibi, bu görevler yetkili makamın denetimi altında tanınmış bir aşçılık okulu yahut herhangi bir müessese tarafından da yerine getirilebilir” hükümleri yer almaktadır. 1946 tarihli bu Sözleşmede aşçı yeterliliğinin verilmesinde uygulamalı ve yazılı sınav zorunluluktur. Ülkemizde aşçı yeterliliğinin alınabilmesine ilişkin gereklilikler Gemiadamları Yönetmeliği ile düzenlenmiştir. Yönetmeliği Madde 10 e) gereğince Aşçı Yeterliliği alabilmek için mesleki ve teknik eğitim merkezlerinin yiyecek ve içecek hizmetleri alanı mutfak dalı mezunu olmak veya mesleği ile ilgili altı aylık bonservis ibrazı yeterlidir. Her iki durumda da MLC 2006 ile ön görülen gemiye yönelik konu kapsamları ihtiva eden bir eğitim alınması ile uygulamalı ve yazılı sınav söz konusu değildir. Yukarıda belirtilen ulusal ve uluslararası mevzuat hükümleri ışığında, gemilerde aşçı olarak istihdam edilecek gemiadamları, MLC 2006 Sözleşmesi’nde belirtilen Gemi Aşçısı Sertifikası’nı eğitim ve sınavla almak zorundadır. Bu kapsamda, sertifika eğitiminin konu kapsamları Eğitim ve Sınav Yönergesi ile yayınlanmıştır. Eğitim ve Sınav Yönergesi ile konu kapsamları ve süresi belirlenen “Gemi Aşçısı Eğitimi” kursu eğitim programı onay için Milli Eğitim Bakanlığı Talim Terbiye Kurulu’na sunulmuş onay beklenmektedir. Eğitim programının onay süresinde olabilecek gecikme ve MLC 2006 Sözleşmesinin 20 Ağustos 2013 tarihinde yürürlüğe gireceği dikkate alındığında, aşçı yeterliliğindeki gemiadamlarımızın sertifikasyon için Filipinler gibi bu eğitimi veren ülkelerden eğitim almaları veya gemilerden indirilerek yerlerine sertifikalı yabancı aşçıların istihdamı söz konusu olacaktır. Bilindiği gibi denizcilik sektörünün en küçük birimi denizlerde dolaşan gemilerimizdir. Sektörümüzü oluşturan diğer tüm alt sektörlerin görevi gemilerimizin özellikle ulusal ve uluslararası sözleşmelere uygun olarak sorunsuz görev yapmasını sağlamaktır. Bu prensipten hareketle; Özel Ekol Denizcilik Eğitim Kursu “Gemi Aşçısı Eğitimi” kursu ile ilgili geçici onay alarak, birinci dönem eğitimi 22-26 Temmuz 2013 tarihinde vermiş, 3 armatör firmamızın, toplam 13 aşçı yeterliliğindeki gemi adamı, MLC 2006 ve 1946 tarihli sözleşmelere uygun olarak, Ülkemizde ilk kez sertifikalandırılmasını sağlamıştır. 7DENİZ
