İMEAK Deniz Ticaret Odası’nın 5. Müşterek Meslek Komiteleri Toplantısı Sapanca’da yapıldı.
Toplantıya Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, Sakarya Valisi Rahmi Doğan, Sakarya Büyükşehir Belediye Başkanı Yusuf Alemdar, Ulaştırma Bakan Yardımcısı Durmuş Ünüvar, İMEAK Deniz Ticaret Odası (DTO) Başkanı Tamer Kıran, DTO Meclis Başkanı Başaran Bayrak, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Genel Müdürü Ünal Baylan, Tersaneler ve Kıyı Yapıları Genel Müdürü Salih Tan, Kıyı Emniyeti Genel Müdürü Mustafa Bankaoğlu ile Deniz Ticaret Odası’nın meclis üyeleri ile Müşterek Meslek Komiteleri üyeleri katıldı.
“Jeopolitik risklerin ekonomilere yansıdığı ortamda yolumuzu bulmaya çalışıyoruz”
Toplantının açılış konuşmasını DTO Başkanı Tamer Kıran yaptı.
“Yakın coğrafyamız başta olmak üzere dünyanın farklı bölgelerinde güven ve istikrarı tehdit eden pek çok gelişme yaşanıyor” diyen Kıran, “Artan belirsizlik ve risklerin hâkim olduğu mevcut konjonktür geleceğe ilişkin tahminleri de oldukça güçleştiriyor. Kuzeyimizde Rusya ve Ukrayna arasındaki savaş gündemden düşse de hala sürüyor. İsrail’in Filistin’e saldırılarında 1 yıl geride kaldı ancak bu süreçte yaşananlar ve saldırıların Lübnan’a sıçraması artık sorunun Filistin-İsrail meselesini de aşıp boyutun uluslararası yayılan bir ateş çemberine dönüştüğünü gösteriyor. Tüm bunlar dünya ekonomisinde jeopolitik risklerin artmasına neden olurken ekonomilere olası etkilerinin daha fazla yansıdığı bir ortamda yolumuzu bulmaya çalışıyoruz” dedi.
“Ülkemizde özellikle son 22 yılda sağlanan reform ve istikrar adımlarıyla denizcilik sektörümüz önemli bir sıçrama göstermiştir” ifadelerini kullanan Tamer Kıran sözlerini şöyle sürdürdü: “Bugün Türkiye en fazla filoya sahip ülkeler arasında dünyada 11. sıraya gelmiştir. 2024 yılı ilk yılı çeyreği itibariyle aktif olarak 85 tersaneye ve 4.8 milyon DWT yeni inşa kapasitesine sahiptir.
Uzmanlaşmış tersanelerimiz, hibrit elektrikli feribotlar, balıkçı gemileri, askeri deniz platformları inşaatlarında öne çıkmaktadır.
Denizcilik sektörünün bugün bir yandan baş döndürücü değişimler diğer yandan artan istikrarsızlıklarla karşı karşıya olduğunu göz ardı etmememiz gerekiyor. İklim krizi ve getirilmek istenen uygulamalar daha temiz enerji kaynaklarını içeren dönüşümü içermektedir. IMO’nun iddialı hedefi deniz taşımacılığın net sıfır sera gazı emisyonuna ulaşmaktır.
Yeşil dönüşümün yalnızca teknik ve operasyonel boyutları değil eğitim ve toplumsal etkileri de önem taşımaktadır. Yeşil dönüşümün nasıl finanse edileceği ve çalışanlar üzerindeki etkileri de çok önemli bir başlık olarak karşımıza çıkmaktadır.”
“Sektör ve idare iş birliğine en üst seviyede devam ediyoruz”
Tamer Kıran, koster filosu başta olmak üzere filonun yenilenmeye ihtiyacı olduğu belirterek yönetmelikte desteğin artırılmasının önemli katkı sağlayacağını belirtti.
Oda bünyesinde 48 meslek komitesinin faaliyet gösterdiğini belirten Kıran, “Bir araya geldiğimizde tartışıyor çözümler arıyoruz. Bugün gündeme gelecek konularla ilgili olduğu kadar önümüze çıkacak konularla ilgili de çözüm aramaya devam edeceğiz” dedi. Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’nın DTO’nun en verimli çalıştığı bakanlık olduğunu dile getiren Tamer Kıran, “Sektör ve idare iş birliğine en üst seviyede devam ediyoruz etmeye de devam edeceğiz. Karşılıklı diyalog ve samimiyetin her sorunun üstesinden gelmeye yetecek kadar üstün olduğunu belirtmek istiyorum” ifadelerini kullandı.
“Attığımız adımlarla daha rekabetçi bir sektöre sahip olmanın gururunu yaşıyoruz”
Tamer Kıran’ın ardından Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu söz aldı.
Denizcilik sektörü temsilcileriyle toplantı vesilesiyle bir araya geldiği için memnuniyet duyduğunu söyleyen Uraloğlu, “Deniz Ticaret Odaları denizciliğin her alanda serpilip gelişmesine öncülük etmiş en büyük yapılanmalarından biri haline gelmiştir. Bunda emeği geçenlere teşekkür ediyorum” dedi.
Denizciliğin kendine özgü bir meslek olduğunu kaydeden Ulaştırma Bakanı, “Hükümetlerimiz döneminde denizciliğimizi milli bir sektör olarak tespit ettik. Denizciliğimizi geliştirecek adımları attık atmaya da devam edeceğiz” diye konuştu.
Bakan Uraloğlu sözlerini şöyle sürdürdü:
“Yasal düzenlemeleri yaptık, denetimleri artırdık, tersaneciliği geliştirdik, deniz ulaşımını teşvik ettik. Denizlerimizi mavi vatan olarak bildik. İbn-i Haldun ‘coğrafya kaderdir’ demiştir. Bu toprakları çevreleyen denizlerimizi bizim kaderimizdir. Dünya deniz ticareti 2023’te 12,3 milyar ton seviyesine göre önceki yıla oranla 2,4 büyümüştür. Küresel ticaretin yüzde 85’i deniz yoluyla yapılmaktadır. Türkiye’de ticaretin yüzde 80,45’i deniz yoluyladır. Attığımız adımlarla bugün daha rekabetçi bir sektöre sahip olmanın haklı gururunu yaşıyoruz.”
Türk gemilerin 2008 yılında beyaz listeye geçtiğini belirten Uraloğlu Türk bayrağının denizcilik sektöründe dünyanın en prestijli bayrakları arasında yer aldığını dile getirdi.
Bakan Uraloğlu konuşmasının devamında şunları kaydetti: :
“Denetimlerde denizcilikle ilgili faaliyetlerimizin uluslararası standartlara uygun olarak gerçekleştiğini teyit ettirdik. Denizcilik filomuz dünyada 11. sıraya yükseldi. İlk 10 hedefine sadece 1 basamak kaldı. Liman tesisi sayımız 217’ye ulaştı. Limanlarımızdaki yük trafiği de pozitif yönde etkilendi.
2024’ün ilk 10 ayında Limalarımıza uğrayan kruvaziyer gemi sayısı 3,7 artarak bin 112’ye çıktı.
Yeni Ro-Ro hatları için teşvik veriyoruz. Tekirdağ’dan İtalya’ya vereceğimiz teşvikle yeni bir Ro-Ro hattı açmayı planlıyoruz.
Gemi insanları 38 farklı ülkenin bayrağını taşıyan gemilerde çalışabilme imkânına sahip oldu. Başka ülkelerle de istişarelerimizi yapıyoruz.
Denizcilerimizin üzerindeki yükü paylaşmak için ticari yat ve balıkçı gemilerine ÖTV’yi sıfırlamıştık. Yeşil dönüşüm için yürürlüğe koyduğumuz ve hurdaya ayrılan Türk bayrakların yerilene yeni inşa için teşvik oluşturduk. 4 gemi için 7 milyon dolar teşvik verdik. Teşvikler için sektörümüzden yoğun talep geliyor. Gelecek yıl bu teşviki devam ettireceğiz.
“Savunma için donanmamızın rolü neyse ticaret için denizcilik sektörümüzün rolü aynı”
Tersanelerimiz ve limanlarımızın yoğun kümelendiği Marmara, koruma bölgesi ilan edilmişti. Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığımızla uyumlu bir çalışma gerçekleştirdik.”
Özel tekne sayısının her geçen gün arttığını vurgulayan Bakan Uraloğlu, “Bu teknelerin barınma, bağlama ve kışlama ihtiyaçları devam etmektedir. Ege ve Akdeniz’de tekne imal ve tekne çekek yerlerinden biri olan Fethiye’deki alan için çalışma yaptık.
2002’de 41 olan yat limanı sayısını 2024 yılı itibariyle 63’e çıkardık. Yat limanı sayımızı 74’e, tekne bağlama kapasitesini 29 bin 29’a yükselteceğiz.
208 yat bağlama kapasiteli Gazipaşa Yat Limanı çalışmalarımızı bitirdik yakında açmayı planlıyoruz.
Deniz ticaretimizin gelişmesi için acentelerimizle ilgili mevzuatımızı da güncelleyeceğiz” diye konuştu.
Özel teknelerle ilgili olarak taleplerinden birinin teknelerin Türk bayrağına geçişi olduğunu ifade eden Uraloğlu, “Bu tip talepleri doğru bir yol haritasıyla tutmak istiyoruz” şeklinde konuştu.
“Yapacak çok işimiz var” diyen Ulaştırma Bakanı şöyle konuştu: “Ülkemiz savunması için donanmamızın rolü neyse ülke ticareti için denizcilik sektörümüzün rolü aynıdır.
Deniz ticari filomuzu yenileyerek dünya ticaret hacminden daha fazla pay almayı planlıyoruz.
Navlun açığını azaltmak için yeni modeller de oluşturacağız.
Gemi ve yat inşa sanayimizi yenilikçi teknolojilerle donatarak rekabetçi hale getirmeyi hedefliyoruz.
Ülkemizin deniz ticareti ve turizminden daha fazla pay alması için birlikte hareket etmeliyiz.
Denizcilikten sorumlu bakanlık olarak irade ortaya koyarken paydaşların deneyimlerinin bizim için yol gösterici olduğunu biliyor ve ona göre hareket ediyoruz. Deniz Ticaret Odası üyeleri bizim için büyük öneme sahip. Deniz Ticaret Odası ile omuz omuza çalışmaya ve yol yürümeye devam edeceğiz. Müşterek melek komiteleri toplantısının hayırlara vesile olmasını temenni ediyorum.”
Konuşmaların ardından meslek komitelerinin temsilcileri sorunlarını ve taleplerini dile getirirken, Ulaştırma Bakan Yardımcısı Durmuş Ünüvar, DTO Başkanı Tamer Kıran, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Genel Müdürü Ünal Baylan, Tersaneler ve Kıyı Yapıları Genel Müdürü Salih Tan ile Kıyı Emniyeti Genel Müdürü Mustafa Bankaoğlu sorulara yanıt verdi.
Özlem Çoban/7DENİZ