BIMCO Denizcilik Analisti Filipe Gouveia, “Ocak ve Kasım 2024 arasında, Rusya'nın deniz yoluyla kuru yük ihracatı, kömür sevkiyatlarındaki yıllık %10'luk düşüşün etkisiyle yıllık %5 azaldı. Moğolistan, Endonezya ve Avustralya yüklerine kıyasla Rus kömürünün fiyat rekabetçiliği kötüleşti ve Çin'e kara yoluyla yapılan ihracattaki kademeli artış da bu düşüşe katkıda bulundu" dedi.
Bu yıl şimdiye kadar Rusya'dan buğday ve gübre sevkiyatları sırasıyla yıllık %6 ve %7 arttı. Kömürden sonra ülkeden ihraç edilen en büyük emtia olan bu ürünler, kömürden kaynaklanan kayıpların bir kısmını hafifletti. Bu yıl buğday üretimi %11 oranında düşmesine rağmen, bir önceki hasattan kalan stoklar ihraç edildiği için ihracat güçlendi. Rusya'nın buğday sevkiyatları 2022 ve 2023'teki büyük hasatlar nedeniyle 2022'den bu yana önemli ölçüde arttı.
BIMCO Denizcilik Analisti Filipe Gouveia'nın analizine göre, Rus Demiryolları'nın 1 Aralık'ta navlun oranlarını %13,8 oranında artırması nedeniyle Rus kömürünün fiyat rekabetçiliği yakında daha da kötüleşecek. Yaptırımlar yedek parça sıkıntısına yol açarak demiryolu lojistiğini daha zorlu ve maliyetli hale getirdi. Rusya kömürü limanlara taşımak için demiryollarına güvendiğinden, bu durum ihracat fiyatlarını doğrudan etkiliyor.
Gouveia, “Kargodaki kayda değer düşüşe rağmen, zayıf Rus kömürü sevkiyatlarının kuru dökme yük piyasası üzerindeki etkisi asgari düzeyde kaldı. Rus kömürünün yerini tamamen daha rekabetçi ihracatçılardan gelen yükler aldı. Ayrıca, sefer mesafeleri tedarikçilerdeki bu değişimden etkilenmedi" ifadelerini kullandı.
Zayıf kömür görünümüne ek olarak, Rus buğday sevkiyatları da yakında düşebilir. Rusya, 2024 yılı boyunca ekim ayında %9'a ulaşan önemli bir gıda fiyat enflasyonu ile karşı karşıya kaldı. Ekmek fiyatları, muhtemelen zayıf hasat ve güçlü ihracat nedeniyle azalan buğday stoklarının etkisiyle %13 arttı.
Bu durum hükümetin 4 Aralık'tan itibaren buğday ihracat tarifesini %18 oranında artırmasına ve 15 Şubat ile 30 Haziran 2025 tarihleri arasında %62 daha düşük bir ihracat kotası uygulamasına yol açtı. Rusya genellikle yaz aylarındaki buğday hasadını takiben temmuz ve ocak ayları arasında buğday ihracatına kotasız izin veriyor ve yılın geri kalanında bu ihracatı kısıtlıyor.
“Kömür fiyatlarındaki rekabetin kötüleşmesi ve buğday hacimlerinin azalması nedeniyle Rusya'nın kuru yük sevkiyatları 2025'in ilk yarısında düşmeye devam edebilir" diyen BIMCO analisti Gouveia, "Kömürden farklı olarak, buğday sevkiyatlarındaki düşüşün kuru yük piyasası üzerinde daha belirgin bir olumsuz etkisi olabilir. Rusya dünyanın en büyük buğday ihracatçısı ve küresel stoklar düşük olduğu için diğer ülkeler bu hacimleri tam olarak ikame edemeyebilir" dedi.
