Çin'de bu yıl şimdiye kadar beklenmedik şekilde zayıf seyreden petrol talebi, OPEC+ üyelerinin ekim ayı başında bir sonraki Ortak Bakanlar İzleme Komitesi'nde bir araya geldiklerinde göz önünde bulunduracakları faktörlerden biri. Ancak şu anda yürürlükte olan günde 2,2 milyon varillik (bpd) üretim kesintilerini hafifletip hafifletmeme kararlarını etkileyebilecek bir dizi başka faktör de var.
Bu kesintiler ilk olarak 2020'de Covid'in vurduğu ve petrol talebinin keskin bir şekilde düştüğü dönemde kararlaştırılmıştı. Pandemi geçtikçe bu kesintiler istikrarlı bir şekilde azaltıldı ancak Nisan 2023'te üretime yeniden kısıtlamalar getirildi ve ekim toplantısında tartışma konusu olacak olan da bunlar.
Jeopolitik gerilimler ve yavaşlayan büyüme birçok bölgeyi etkilediğinden Çin'deki talep düşüşü diğer bölgelere de yansımaktadır. Başta Rusya olmak üzere bazı OPEC+ üyelerinin OPEC+ üretim kotalarını aşmasına rağmen küresel petrol talebindeki artış son çeyreklerde yavaşladı.
Gemi komisyoncusu Gibson, OPEC+'nın yakın zamanda petrol talebi büyüme beklentilerini bu yıl 2,11 milyon bpd'ye düşürdüğünü, ancak şimdiye kadar bu artışın gerçekleşmediğini belirtiyor. Tahminlerde daha fazla aşağı yönlü revizyon gerekebilir ve bu konu, kartelin 2025'te 1,78 milyon bpd'lik bir talep artışı öngörüsüne şüphe düşürüyor. Komisyoncu, Uluslararası Enerji Ajansı'nın gelecek yıl için 0,95 milyon bpd'lik daha ılımlı bir talep büyüme tahmini olduğunu belirtiyor.
Bu arada Poten, pandemiden bu yana ABD, Kanada, Guyana ve Brezilya'nın üretimlerini artırarak OPEC'in payını azaltmasıyla birlikte OPEC dışı üretimin de arttığını belirtti. 2025'te piyasaya daha fazla OPEC dışı ham petrol girecek. Uluslararası Enerji Ajansı arzın 1,75 milyon varil/gün artacağını ve bu rakamın 1,0 milyon varil/günlük olası talep artışından önemli ölçüde daha fazla olacağını tahmin ediyor. Küçük tanker sahiplerinin, üretimin arttığı bu OPEC dışı ülkelerdeki gelişmeleri yakından izlemesi gerekecek.
VLCC sahipleri için Çin'de ne olacağı, ticaretin uzun mesafeli doğası nedeniyle en önemli faktör. Ancak OPEC+ üyelerinin ekim toplantısında benimseyeceği strateji de kilit bir faktör. Kartel üyeleri mevcut üretim kısıtlamalarını hafifletmeye karar verirse, bu süreç zaman içinde kademeli olarak gerçekleşecektir. Poten şunları kaydetti: “Eğer üretim kısıntılarını geri almaya başlarlarsa, bu çok yavaş ve küçük artışlarla olacaktır, böylece piyasayı su basmayacak ve petrol fiyatlarını baltalamayacaktır.”
Brent petrol fiyatları geçen haftayı 77,58 dolardan, West Texas Intermediate ise 74,91 dolardan kapattı.
Kaynak: seatrade-maritime.com