Avrupa Birliği Konseyi Dönem Başkanı Macaristan, Rusya'nın petrol ticaretini ve gelir kaynaklarını sekteye uğratmayı amaçlayan son üç yıldaki 15. tur yaptırımların kabul edildiğini duyurdu. Paketin, listelenen ham petrol ve gaz tankerlerinin sayısını önemli ölçüde artıran gölge tanker filosunun yanı sıra ticareti destekleyen ve Rusya'ya insansız hava aracı tedarik eden kuruluşlara odaklandığı bildiriliyor.
Macaristan sosyal medya hesabından yapılan açıklamada, “Kabul edilen yaptırımlar, Rusya'nın Ukrayna'ya yönelik eylemlerine ya da politikalarına katkıda bulunmak ya da desteklemek amacıyla faaliyet gösteren üçüncü devletlere ait ilave gemilerin faaliyetlerini kısıtlamaktadır” denildi. Macaristan'ın konsey başkanlığı döneminde kabul edilen tek yaptırım paketi, Avrupa Parlamentosu'nun daha önce bu yönde çağrıda bulunması ve dışişleri bakanlarının kısıtlamaların genişletilmesini desteklediklerini bildirmelerinin ardından son dakika siyasi manevraları nedeniyle tıkanmıştı.
Pakete dahil edilen tankerlerin nihai sayısı raporlara göre değişmekle birlikte 45 ila 50 gemi arasında olduğu görülüyor. AB daha önce 27 gemiyi listeye almış ancak çabalarını genişletmesi için baskı altında kalmıştı. Geçtiğimiz ay İngiltere, bugüne kadarki en büyük yaptırım paketini yürürlüğe koyarak 73 petrol tankerine ulaştığını ve bunun 39 tankeri listeye alan ABD ve 19 tankere yaptırım uygulayan Avrupa Birliği'nin önünde olduğunu belirtti.
Basında yer alan haberlere göre AB'nin bir sonraki paketi, G7'nin Rus ham petrolüne uyguladığı fiyat sınırlamasını baltalayan eylemleri nedeniyle bloke edilen yaklaşık 80 gemi ile en yüksek toplama ulaşacak. Tanker ticaretini destekleyen çok sayıda firmanın da listeye alınacağı 15. pakette 30 başka kuruluş ve 50 kişinin de yer alacağı bildiriliyor.
Yaptırımlar ve limanlara, malzemelere ve sigortaya erişimdeki sınırlamalar filo üzerinde etkili olsa da, gölge filonun küçük bir bölümü kalmaya devam ediyor. Tahminlere göre Rus petrol ticaretinin yanı sıra İran ve Venezuela'yı desteklemek üzere uluslararası düzenlemeler dışında faaliyet gösteren gemi sayısı 600 ila 800 arasında. Çin ve Hindistan en büyük alıcılardır ve raporlara göre Rusya 2022 ile 2024 ortaları arasında yaklaşık 500 milyar dolar petrol geliri elde etti.
AB ilk kez birkaç Çinli şirketi de listeye alacak. Haberlerde, en az bir tanesi Hong Kong'da olmak üzere bu şirketlerin Rus ordusuna insansız hava aracı ve ekipman sağlama çabalarıyla bağlantılı olduğu belirtiliyor.
Paketin kabulü siyasi manevralar nedeniyle ertelenmişti. Bazı ülkelerin Rus petrol ve gazına daha geniş kısıtlamalar getirilmesi için bastırdığı bildirilmişti. Çek Cumhuriyeti, Slovakya üzerinden gelen Rus petrol ürünleri için 6 ay süreyle muafiyetini korumayı başardı. Ancak Politico haber sitesi, 10 ülkenin AB'ye gönderdiği ve 2025 yılında Rusya'nın doğal gaz ticaretinin yanı sıra alüminyum ve nükleer yakıt ticaretine de yeni kısıtlamalar getirilmesini talep eden bir mektup gördüğünü bildirdi.
Uzmanlar, Macaristan'ın 1 Ocak'ta liderliği Polonya'ya devretmesinin ardından konseyin daha da agresifleşeceğini tahmin ediyor. Konsey başkanlığı üye ülkeler arasında altı aylık aralıklarla dönüşümlü olarak yürütülüyor. Polonya yılın ilk yarısında konseye liderlik edecek ve onu, Baltık'a giriş çıkış yapan sigortasız gemiler nedeniyle karşı karşıya kaldığı tehlikeleri gerekçe göstererek gölge filoyu en çok eleştiren ülkelerden biri olan Danimarka izleyecek.
Kaynak: maritime-executive.com
