Türk tersanelerinde artık askeri ve sahil güvenlik gemilerinin inşa edildiğini ve bu gemilerden bazılarının yurt dışına ihraç edildiğini söyleyen Kıran, Türkiye’nin dünyada kendi askeri gemilerini dizayn ve inşa edebilen 14 ülkeden biri olduğunu söylüyor. Ve şunları ekliyor; “Türk gemi inşa sanayicileri, dünyanın önde gelen ve halka açık birçok armatörlük şirketiyle imzalamış oldukları filo anlaşmaları (fleet agreement) sayesinde tamir-bakım konusunda da başarılı projeler yürütüyor”. Türk Gemi İnşa Sanayicileri Birliği Başkanı olarak, sizden öncelikle sektör değerlendirmesi alalım mı?  Gemi inşa sanayi özellikle istihdama, teknolojik gelişmelere, yan sanayi dâhil ülkemiz üretimine olan katkısı ve ekonomimize direkt döviz girdisi sağlayıcı özelliği nedenleriyle, Türkiye iş dünyası açısından katma değeri yüksek, stratejik bir sektördür. Bugün itibariyle yaklaşık 30 bin kişinin direkt istihdam edildiği gemi inşa sektörünün istihdama olan etkisi, yan sanayiye olan yaklaşık 150 bin kişilik ilave istihdam katkısı ile birlikte değerlendirilmektedir. Sektörümüzde, üretime yönelik olarak yerli ve kaliteli malzeme kullanımına azami önem verilmektedir. Biliyoruz ve inanıyoruz ki, üretimimizdeki yerliliği arttırdığımız oranda, sektörümüzün ülkemizin istihdamına olan endirekt pozitif etkisi de artacaktır. 

TERSANELERİMİZDE FARKLI GEMİLERİ İNŞA EDEBİLME KAPASİTESİNE SAHİBİZ

Modern, teknolojiler bakımından gelişmiş ve uluslararası sertifikalara sahip Türk tersaneleri, farklı türde gemi inşa edebilme kapasitesine sahiptirler. Petrol tankeri, kimyasal tanker, yük ve konteyner gemisi, enerji gemileri (power ship), rüzgar türbini onarım gemisi (wind farm supply vessel), ağır kaldırma donanımlı gemi, çok amaçlı gemi, platform destek gemisi, askeri gemi & sahil güvenlik gemisi, balıkçı gemisi, araştırma gemisi, yeni nesil römorkör, mega yat, ikmal gemisi&offshore botları gibi niş market gemiler, Türk gemi inşa sanayinin uzmanlaştığı gemi tipleri arasındadır. Türk gemi inşa sanayinin diğer bir uzmanlık alanı olan askeri ve sahil güvenlik projelerine baktığımızda şunu gururla söyleyebiliriz ki; geçmişte ithal edilen bu gemiler şu an Türk tersanelerinde inşa edilmekte ve aynı zamanda bu gemilerden bazıları yurtdışına ihraç edilmektedir. Türkiye dünyada kendi askeri gemilerini dizayn ve inşa edebilen 14 ülke arasında yer almaktadır. 

GLOBAL KRİZ NEDENİYLE İSTİHDAM RAKAMLARIMIZ YARI YARIYA AZALDI

2008 yılında global ölçekte başlayan ekonomik krize bağlı olarak gemi inşa sektörü de olumsuz yönde etkilenmiş, 2008 yılında 2.647 milyar USD olan ihracat rakamlarımız 2010 yılında 1.109 milyar USD’ye 2012 yılında 813 milyon USD’ye kadar düşmüştür. Yine bu kapsamda, 2008 yılında 30 bin kişi civarında olan istihdam rakamlarımız 10 bin seviyelerine düşmüştür. Özetle, 2011 yılına geldiğimizde 2008 yılı ile mukayeseli olarak, istihdam rakamlarımız yarı yarıya azalmış durumdaydı. 

ÖZEL NİTELİKLİ GEMİ SİPARİŞİNDEKİ UZMANLIĞIMIZ SAYESİNDE İHRACAT HACMİMİZ VE İSTİHDAM RAKAMLARIMIZ ARTIYOR

Göreve geldiğimiz 2011 yılından itibaren, Devletimizin sorunlarımızın çözümüne göstermiş olduğu süratli ve olumlu yaklaşım sayesinde ihracat rakamımız kademeli olarak 1.31 milyar USD seviyesine yükselmiş, istihdam rakamlarımız ise bugün itibarıyla tekrar 30 bin kişi seviyelerine ulaşmıştır. Bu rakamlara savunma sanayi ve bakım-onarım sayesinde elde edilen gelir dahil değildir. Bugün bakım-onarımda kapasite, yüksek kalite ve makul fiyatlamalarla bölgemizde lider konumda olduğumuzu söyleyebilirim. Gemi inşada ise dünyadaki yeni gemi inşa talebine bağlı azalma doğrultusunda bir düşüş yaşanmakla birlikte tersanelerimiz, izlediği esnek strateji sayesinde niş tabir ettiğimiz özel nitelikli gemi siparişleri konusunda uzmanlaşmış ve sipariş alabilmektedir. Bu sayede, tersane sayılarımızda azalma değil artma olduğunu söyleyebiliriz. 

SAVUNMA SANAYİ İNŞASI SEKTÖRÜMÜZÜN CAN SİMİDİ OLDU

Özellikle Devletimizin ihalelerle özel sektör tersanelerine verdiği savunma sanayi gemilerinin inşası sektörümüz için bir can simidi olmuştur. Böylece, dışarıdan aldığımız savunma sanayi gemileri çok daha ucuza mal edilmiş, dışarıya ödenen dövizden tasarruf edilmiş, istihdamımıza olumlu yönde katkıda bulunulmuş, dışa bağımlılık önemli ölçüde sona erdirilmiştir. Savunma Sanayinde yerliliğin artırılması hedefi, ticari gemi inşasını da kapsayacak şekilde yan sanayi ürünlerimizin kalitede en üst seviyeye çıkmasını sağlamıştır. 

HEDEFLERİMİZE ULAŞMADA CUMHURBAŞKANIMIZ, BAŞBAKANIMIZ VE BAKANLARIMIZIN BÜYÜK KATKISI VAR

Artık sektörümüz dev projelerle, savunma sanayine yaptığı katkılarla ve sağladığı istihdamla gündemdeki haklı yerini alıyor. Bunlar bizlere ancak gurur verir.Sorunların çözülmesinde Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan liderliğinde ve kendisi de gemi inşa mühendisi olan Başbakanımız Sayın Binali Yıldırım’ın ve Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Sayın Ahmet Arslan’ın, Sayın Müsteşarımızın, Genel Müdürlerimizin ve ekiplerinin katkıları bizler için oldukça önemliydi. Özel bir ihtisas alanı olan sektörümüzün sorunları ve çözüm önerilerimize ilişkin Başbakanımızın ve Bakanımızın sektörü her yönüyle biliyor olması, sorunlarımızı anlatırken terminolojiye bağlı konuşabilmek bizi kesintisiz olarak hedeflerimize ulaştırmıştır. Türk gemi inşa sanayi, hangi avantajlarla nasıl bir rotada ilerlemekte? Altyapı ve teknoloji, tersane sayıları, teslim süresi ve kalite yönünden üretim kapasitesi, esnek işgücü, müşteri isteklerine karşı esnekliğimiz ve aynı anda yeni inşa ve bakım-onarım yapan tersanelerimizin varlığı, ürün yelpazesinde çeşitlilik, 52 ülkeye 3 saatlik uçuş mesafesi ve ayrıca uygun coğrafi konumumuz, klas kuruluşları, ekipman üreticileri, yüzer havuz sayımız, gemi inşa sanayi alanında bölgenin güçlü ülkesi olma, demir çelik endüstrisinin desteği, gemi geri dönüşüm sanayinin mevcudiyeti, üniversiteler ve eğitim kurumları ile tecrübe, sayı ve yeterlikte insan kaynağı, Türk gemi inşa sanayini ve tamir bakım sektörünü öne çıkaran avantajlar arasında yer almaktadır.

Denizlerin yeni yıldızı Liberya Denizlerin yeni yıldızı Liberya

GEMİ İNŞA SANAYİCİLERİMİZ VE HALKA AÇIK ARMATÖRLÜK ŞİRKETLERİMİZLE BAŞARILI PROJELER YÜRÜTÜYORUZ

Ayrıca, Türk gemi inşa sanayicileri, dünyanın önde gelen ve halka açık birçok armatörlük şirketiyle imzalamış oldukları filo anlaşmaları (fleet agreement) sayesinde tamir-bakım konusunda başarılı projeler yürütmektedir. Bu filo anlaşmalarının imzalanabilmesi için, İngiltere merkezli The Oil Companies International Marine Forum (OCIMF) Birliği tarafından da belirlenen ve sadece teknik konularda değil, iş sağlığı ve güvenliği, finans ve idari konulardaki şartları da kapsayan denetimlerin başarıyla tamamlanmış olması gereklidir. Bu denetimler dünyada kabul görmüş normlar çerçevesinde gerçekleştirilmekte ve tersanelerimiz bu denetlemeler sonrasında onaylanmış firma (approved vendor) listesine girebilmektedir.

ASEF VE SEA EUROPE’YE ÜYEYİZ. BU SAYEDE ASYA’DA OLDUĞU GİBİ AVRUPA’DA DA TANINIRLIĞIMIZI ARTIRACAĞIZ

Sektörümüzün uluslararası arenada daha güçlü ve daha söz sahibi olması amacıyla, dünya genelinde gemi inşa sanayisi güçlü ve ilk üç sırada yer alan Çin, Japonya ve G. Kore gibi Asya ülkelerinin de dahil olduğu “Active Shipbuilding Experts Federation (ASEF)’e yoğun çalışmalarımız ve toplantılarımız sonucunda 9 Kasım 2016 tarihinde bir protokol ile üye olduk. Üye olmamız ile birlikte Asya gemi inşa sektörünün faaliyetleri ve gelişmelerini aktif bir aktör olarak daha yakından izleme ve faydalanma olanağını elde ettik. Ayrıca; Avrupa’da gemi inşa konusunda önemli bir rol alan Sea Europe (European Ships and Maritime Equipment Association)’a üye olduk. Bu sayede Avrupalı sektör kuruluşları ve ekipmancılarla yakın temas ve bilgi alışverişi sağlayacağız ve Asya’da olduğu gibi Avrupa’da da tanınırlığımızı arttırarak sektörümüzü uluslararası işbirlikleri ile güçlendireceğiz.  GİSBİR olarak hedefleriniz ve bu hedeflere yönelik attığınız adımları alabilir miyiz? Türk gemi inşa sanayinin temel sorunlarını belirleyerek ve eylem planı hazırlayarak, uzun yıllardan beri süregelen ve sorun teşkil eden noktaları, süreç içerisinde tek tek ele alarak, toplantılar düzenleyerek, şehir içi, şehir dışı ve yurtdışı seyahatler gerçekleştirerek ve ciddi mesai harcayarak çözüme ulaştırdığımızı ifade etmekten mutluluk duyuyorum. Yaptığımız çalışmalar neticesinde sektörün gerçeklerini hem devlet kademesinde hem de kamuoyuna anlatarak, gemi inşa sanayinin ülke ekonomisi ve savunması için ve hatta uluslararası arenada sahip olduğu bu bayrağı yarıştırması için önemini gerek rakamlarla gerek ürettiğimiz tamamen yerli ve milli projelerle gösterdik.

 

Dünyadaki eğilimler kapsamında yeni inşada, çevreci ve yakıt tüketiminde ekonomik gemilerin (Green Ship) önem kazandığını söyleyebilirim. Gemi inşa sanayimiz, bir taraftan bu çevreci gemileri inşa ederken, diğer taraftan üretim yaptığı alanlarda çevrenin korunması için azami hassasiyeti göstermeye devam etmektedir. Çevreci, yakıt tasarruflu gemilerin inşası artacaktır. Ayrıca son on senedir durgun olan Offshore yapıları, petrol ve gaz fiyatlarında bugünlerde görülen artışa bağlı olarak tekrar canlanacaktır. Otomasyonun artması ile gemi adamı ihtiyacının azalacağı yeni nesil gemilerle, ileri teknolojili otonom sisteme sahip yeni nesli tasarımlar –bir örneği de ülkemizde inşa edildi- dünya ticaret filosunda yer almaya aday olarak kendisini göstermeye başladı. Ballast water treatment konusunda yaşanmakta olan değişikliklerle, tersanelerimizin bakım-onarım faaliyetlerinin daha da olumlu yönde seyredeceğini değerlendirmekteyiz. Green ship & eco-ship ve temiz enerji, LNG gemi gibi konularda AR-GE çalışmalarına ve inovasyona önem verilmesi, yeni gemi inşa konusundaki kabiliyetimizin geliştirilmesi, yabancı ortaklarla joint venture kapsamında işbirliklerinin geliştirilmesi, römorkör konusunda bulunduğumuz seviyeyi korumak, savunma sanayinde başarıyla gerçekleştirdiğimiz projelerde dış pazara doğru genişleme, oldukça ileri seviyede bulunduğumuz enerji gemileri alanında, özellikle Afrika ülkelerinde doğacak ihtiyaçları göz önüne alarak yol haritası belirleme gibi alanlarda ilerlememizin faydalı olacağı görüşündeyiz.

 

7DENİZ DERGİSİ MAYIS HAZİRAN 2018 SAYISI // RÖPORTAJ  

Editör: Haber Merkezi